Đôi Nét Về Tính Cách Người Nam Bộ

Nam bộ là vùng đất cuối cùng phía Nam của đất nước, nằm trong lưu vực hai con sông Đồng Nai và Cửu Long, chủ yếu ở vùng hạ lưu hai con sông lớn này. Nam bộ nằm rất gần biển Đông, là một vùng châu thổ màu mỡ với nhiều cửa sông đổ ra biển. Chính điều này đã tạo nên một Nam bộ trù phú, với biết bao huyền thoại thời mở đất.

Tiến trình lịch sử của Nam bộ khác với những vùng đất khác, nó không phát triển liên tục mà bị đứt quãng. Điển hình là trên vùng đất này đã từng có vương quốc Phù Nam cổ xưa với nền văn hóa Óc Eo một thời phát triển rực rỡ. Những gì mà người ta nói về Nam bộ ngày nay thường chỉ giới hạn trong phạm vi trên dưới ba trăm năm. Người Việt di dân vào Nam có thể nói bắt đầu khi cuộc chiến tranh Trịnh – Nguyễn nổ ra và sau đó là cuộc di dân thực sự vào thời nhà Nguyễn đầu thế kỷ XVIII khi nhà Nguyễn nắm được chính quyền Đàng Trong và kêu gọi những người giàu có vào khai khẩn trên đất Đồng Nai, Gia Định. Trong mấy trăm năm định hình và phát triển, Nam bộ đã tạo nên cho mình những giá trị văn hóa vật chất và tinh thần vô cùng phong phú, độc đáo và một bản sắc rất riêng so với các vùng miền khác.

* Năng động, sáng tạo

Khi nghiên cứu về tính cách người Việt ở Nam bộ, các nhà nghiên cứu không thể không nhắc đến tính năng động sáng tạo của người Việt trên mảnh đất này. Tính cách này thể hiện rõ ở nhiều khía cạnh khác nhau như thích nghi với cuộc sống khắc nghiệt trên vùng đất mới, các yếu tố văn hóa vật chất và văn hóa tinh thần được cải biến để hòa hợp với điều kiện mới. Chính điều này đã tạo cho người dân Nam bộ có những nét riêng khá độc đáo đối với các vùng miền khác.

Trên vùng đất mới còn hoang sơ, rừng thiêng nước độc, hùm beo, rắn rết đầy rẫy, vừa khơi dậy tiềm năng khai thác dồi dào vừa là một thách thức nghiệt ngã đối với những con người phải dấn thân. Nếu như không phát huy được tính cần lao, dũng cảm vốn có của người dân Việt thì khó có thể tồn tại được. Trong buổi đầu khai khẩn vùng đất Nam bộ, chúng ta thấy có đủ hạng người đến đây quần tụ: phần đông là những người mất phương kế sinh nhai nơi quê cũ vì rất nhiều lý do mà giai cấp thống trị phong kiến ràng buộc họ như bị tước đoạt ruộng đất, những người chống đối lại triều đình, trốn lính, hay những kẻ phải mang những bản án vào thân… Tất cả họ đều muốn tìm một cuộc sống mới trên vùng đất mới dù biết trước những khó khăn, khắc nghiệt không dễ vượt qua.

Phải nói rằng vùng đất phương Nam từ khi bắt đầu khai phá và phát triển trải qua mấy thế kỷ nay vẫn là địa bàn sôi động nhất, bắt buộc mọi người đến đây không kể nguồn gốc xuất xứ đều năng động, sáng tạo mới có thể vươn lên trong đấu tranh, xây dựng cuộc sống.

* Yêu nước nồng nàn

Yêu nước là một truyền thống tốt đẹp từ ngàn đời của dân tộc ta. Nhưng đối với người dân Nam bộ, tính cách này được thể hiện một cách phóng khoáng, sinh động. Nó khác với lòng yêu nước của Nho giáo, không bị ràng buộc quá chặt chẽ vào “tam cương”, “ngũ thường”… Người dân chỉ trung thành với vua khi vua là đại diện cho lợi ích của dân tộc. Một khi vua phản bội lại quyền lợi của dân tộc, của nhân dân thì những sắc lệnh của vua có thể sẽ không được thi hành. Tinh thần yêu nước của người Nam bộ mang hơi hướm của hình tượng Lục Vân Tiên mà cụ Đồ Chiểu đã dày công xây dựng. Đó là một Trương Định với câu nói ngang tàng, khí phách nổi tiếng: “Triều đình không công nhận (cuộc kháng chiến của ta) nhưng nhân dân công nhận”. Đó là một Nguyễn Trung Trực không chịu đi nhận một chức vụ cao hơn theo lệnh của triều đình vì nhà Nguyễn muốn dẹp yên phong trào kháng chiến ở Nam bộ để lấy lòng chính quyền Pháp. Câu nói khẳng khái của ông được truyền tụng trong dân gian cho đến bây giờ: “Khi nào nước Nam hết cỏ mới hết người chống Tây”.

Bên cạnh đó còn rất nhiều đại diện tiêu biểu khác như các nhà thơ yêu nước Phan Văn Trị, Nguyễn Đình Chiểu, Bùi Hữu Nghĩa… Tất cả những tấm gương, những con người khí khái, hào sảng đó được mảnh đất Nam bộ nuôi lớn, hun đúc cho một ý chí, một tấm lòng để rồi chính tên tuổi họ còn lưu danh mãi khi người ta nói về Nam bộ.

* Hào phóng, hiếu khách

Đây là một nét tính cách đặc trưng của người Việt ở Nam bo. Trong tất cả các mối quan hệ diễn ra trong cuộc sống hàng ngày, tính cách này luôn được bộc lộ một cách rõ ràng, sinh động và đầy tính nhân văn.

Xin nêu một ví dụ đơn giản, chuyện quá giang (hay có giang) là chuyện rất phổ biến. Nam bộ với hệ thống sông ngòi chằng chịt, phương tiện giao thông chủ yếu là đường thủy. Do đó, nhờ người đưa ngang sông hay nhờ một chiếc ghe lạ đưa đi một quãng đường là chuyện hết sức bình thường. Người quá giang bao giờ cũng được đối xử hết sức bình đẳng, hết sức tình người như cơm nước chủ ghe đãi, có thể sử dụng đồ dùng của gia chủ và đương nhiên khi chủ ghe mệt thì người quá giang cứ tự nhiên chèo chống tiếp sức.

Trong gia đình, khi có khách đến nhà lúc nhà đang ăn cơm, chủ nhà mời mà khách từ chối thì hay bị hiểu lầm là khinh rẻ chủ nhà, đã ăn no rồi thì cũng nên ngồi vào mâm cùng ăn, gọi đùa là “ăn ba hột” lấy lệ cho vừa lòng chủ. Bao giờ cũng vậy, người dân Nam bộ luôn muốn dành những gì quý nhất, đẹp nhất trong đối nhân xử thế với hàng xóm, bạn bè và người thân của mình.

Tiêu xài rộng rãi là một đặc điểm thường được nhắc tới khi nói về tính cách người Nam bộ. Thiên nhiên hào phóng thì cũng sẽ tạo ra những con người hào phóng, người ta ít lo lắng cho cuộc sống của mình ở ngày mai. Tất cả chỉ có tình người dù họ biết rằng ngày mai, ngày mốt mình không còn cái gì để sống. Lối sống đó trở thành một tập quán xã hội, ảnh hưởng đến tất cả mọi người, cả những khi đời sống vật chất khó khăn. Người nông dân bị bóc lột cơ cực, ít có hy vọng trở nên khá giả thì không cần dành dụm, làm được bao nhiêu cứ xài cho hết. Khi lâm vào cảnh thất nghiệp họ vẫn có thể thức đến tận khuya để uống rượu và đờn ca tài tử, chẳng bận tâm gì cho cuộc sống ngày mai.

* Trọng nhân nghĩa

Bất cứ người Nam bộ nào cũng đều rất coi trọng tình nghĩa. Kẻ bất nhân, bất nghĩa thì khó có cơ hội dung thân ở vùng đất này. Có rất nhiều câu thành ngữ nói về tính cách này của người Nam bộ: Tiền tài như phấn thổ, nhân nghĩa tợ thiên kim; thương người như thể thương thân, thi ơn bất cầu báo… Trong ca dao Nam bộ cũng vậy:

– Ngọc lành ai lại bán rao

Chờ người quân tử em giao nghĩa tình

– Lòng qua như đinh sắt

Nguyện nói chắc một lời

Qua không có dạ đổi dời như ai

Lòng qua như sắt, nói chắc một lời

Bạc tiền chẳng trọng chỉ trọng người tình chung.

Đến xứ lạ, mấy ai được đem theo cả gia đình, họ hàng. Vì vậy nhiều người đến hết cuộc đời mình còn không thể gặp lại anh em ruột thì nói chi đến vóc dáng, hình hài của ông bà tổ tiên mấy đời trước. Thế là họ cùng nhau quần tụ lại, lập thành xóm thành làng, cùng nhau khai khẩn, cùng sát cánh với nhau trong cuộc mưu sinh đầy gian khổ, trở thành “bà con một xứ”. Hàng xóm dù không thích nhau nhưng những khi tối lửa tắt đèn cần sự giúp đỡ thì họ cũng sẵn sàng. Muốn cất ngôi nhà mới cũng cần nhiều bàn tay góp sức vào, ma chay, cưới hỏi gì cũng có bà con chòm xóm đứng ra cáng đáng. Trước khi nên cửa nên nhà, ai mà chẳng trải qua một thời kỳ lưu lạc, tha hương cầu thực, ăn quán ngủ đình, trốn nợ, vì vậy thậm chí cả khi phạm tội cũng được chòm xóm bao che.

Do vậy, người Nam bộ rất quý trọng, tin cậy bạn bè. Bạn bè sa sút, túng quẫn lại càng quý trọng hơn, cư xử tế nhị. Người Nam bộ thích làm quen với người nghèo, giúp đỡ kẻ sa cơ thất thế, ghét những kẻ thay lòng đổi dạ, xu nịnh quyền tước. Người dân ở đây thường nói đất lành thì chim đậu, đất hung dữ thì chim bay đi. Ai cậy nhiều tiền, tung tiền ra mướn với thái độ hách dịch, phách lối thì có chết đói cũng không thèm làm, khoái nhau rồi thì làm không công, giúp đỡ người nghèo để lấy tiếng.

* Bộc trực, thẳng thắn

Người Nam bộ rất bộc trực, thẳng thắn, ít khi nói chuyện văn hoa dài dòng, rào trước đón sau. Cũng chính tính cách hay nói thẳng mực tàu này mà đôi khi họ bị giai cấp thống trị lợi dụng, nhưng dù sao đi nữa, trải qua mấy trăm năm nó vẫn là một nét tính cách đẹp trong mối quan hệ giữa người với người. Tính mộc mạc, thẳng thắn thường được nhắc đến trong kho tàng văn học dân gian Nam bộ. Tinh hoa của ca dao, dân ca Nam bộ đều nằm trong sự mộc mạc, trong sáng ấy:

– Đêm khuya ngủ gục, anh với hụt con tôm càng

Phải chi anh vớt được cái kiềng vàng em đeo.

– Hồi buổi ban đầu

Em biểu anh têm ba miếng trầu cùng ly rượu lạt

Anh lắc đầu sợ tốn

Giờ em đã có chồng, sao anh biểu trốn theo anh!

Chúng ta còn bắt gặp tính bộc trực thẳng thắn của người Nam bộ thể hiện trong lời ăn, tiếng nói. Khi gặp những chuyện bất bình hoặc không vừa ý thì họ sẽ nói ngay không cần suy nghĩ và cũng chẳng sợ người nghe giận dữ. Nhưng khi câu chuyện được giải thích rõ ràng cặn kẽ, hợp tình hợp lý thì họ sẽ tiếp thu một cách tích cực, vui vẻ, thấy mình sai thì sẵn sàng nhận lỗi. Khi nói chuyện với người Nam bộ, ta có được cảm giác rất gần gũi, họ không câu nệ chuyện ngôi thứ, lớn nhỏ, giai cấp, bốn bể là nhà, tứ hải giai huynh đệ. Ngôn ngữ của người nông dân Nam bộ đậm vẻ hài hước, tinh tế thể hiện sự lạc quan, yêu cuộc sống. Chẳng hạn, người ta gọi túp lều xiêu vẹo của mình là “nhà đá”, tất nhiên không phải nó được xây bằng đá, mà khi đá một cái là nó sập ngay. Làm ruộng theo kiểu lĩnh canh rày đây mai đó để trốn nợ, trốn thuế được hóm hỉnh gọi là “làm ruộng dạo”. Ngâm mình trong nước để tránh muỗi và bù mắt cắn gọi là “ngủ mùng nước” (thậm chí con bù mắt đôi khi còn được gọi là con bù rảnh vì có rảnh nó mới có thời giờ đi cắn người ta).

Lịch sử Nam bộ dù có trải qua nhiều bước thăng trầm, nhưng dù thế nào đi nữa tính cách của người Nam bộ vẫn thế, ngày xưa hay bây giờ đều yêu nước nồng nàn, hào phóng, hiếu khách, trọng nghĩa khinh tài, ngang tàng nhưng khẳng khái.

Trần Minh Thuận

 

Mẹo Đơn Giản Giúp Điều Trị CAO HUYẾT ÁP Cực Kì Hiệu Quả | Ngăn Ngừa Tai ...

 

ĐÔNG NHỚ NHÀ

Xứ người mấy mươi năm rồi

Nhớ nhà chưa mõn, mộng hồi cố hương

Đêm đông đầy ắp nhớ thương

Từng hè, mỗi tết, rạch, mương, sông, hồ

Ruộng khoai lúa, vườn rau ngô

Nhớ rơi vào mắt, thương xô vào hồn

Ngày chưa thức đã hoàng hôn

Mau kịp quy cố cho hồn bớt đau !

***

Ngoài hiên gió bấc lao xao

Quê xưa* ...đã mất làm sao mà vể!

Anh Tú

12/12/2023 

*...là quê trước 1975

BÀI THÁNH CA BUỒN

 

Nhạc sĩ Nguyên Vũ

MỘT VÀI SAI SÓT TRONG CA TỪ 

của 

BÀI THÁNH CA BUỒN

Bài Thánh Ca Buồn trở thành bản tình ca nổi tiếng nhất của mọi mùa Giáng Sinh từ trước đến nay.

Hầu như ở miền Nam Việt Nam, từ thành thị đến thôn quê trong mùa Noel, người ta cũng có thể nghe được Bài Thánh Ca Buồn.

Ca khúc này kể về kỷ niệm mối tình một chiều năm 14 tuổi của Nguyễn Vũ với một cô gái lúc ông ở Đà Lạt.

Bài Thánh Ca Buồn được viết vào tháng 10 năm 1972 tại Sài Gòn.

Nhạc sĩ Nguyễn Vũ tên thật là Nguyễn Tuấn Khanh, sinh năm 1944 tại Hà Nội nhưng suốt thời thơ ấu ông sống ở Đà Lạt.

Những năm tháng tuổi thơ sống ở thành phố sương mù đã tác động nhiều đến bước đường nghệ thuật của ông trong đó có “Bài thánh ca buồn”.

Từ nhỏ, ông đã chơi được nhiều nhạc cụ như guitar, harmonica, piano, và hát cho Ban thiếu nhi của Đài Phát thanh Đà Lạt.

Năm 12 tuổi (1956), cậu bé Tuấn Khanh đã đoạt giải Nhất đơn ca thiếu nhi do Đài Phát thanh Đà Lạt tổ chức.

Nhạc sĩ Nguyễn Vũ và nhạc sĩ Đức Huy là anh em con cô, con cậu.

Khi còn nhỏ Nguyễn Vũ và Đức Huy cùng sinh hoạt “sói con” (hướng đạo sinh) với nhau.

Nguyễn Vũ thường qua nhà Đức Huy hướng dẫn cho Đức Huy chơi đàn thuở Đức Huy 14-15 tuổi.

Năm 1965, Nguyễn Vũ có tác phẩm đầu tay là ca khúc “Loài chim biển”.

Hai năm sau, tên tuổi nhạc sĩ mới được giới yêu nhạc biết đến nhiều qua loạt ca khúc có chữ “cuối”...

“Lời cuối cho nhau”,

“Nhìn nhau lần cuối” và...

“Bài cuối cho người tình”.

Rồi sau đó, ấn tượng nhất là

“Bài thánh ca buồn”.

Nhạc sĩ Nguyễn Vũ cho biết: “Tôi không nghĩ ca khúc này lại được nhiều khán giả yêu mến đến thế.

Khi viết ca khúc ấy, đơn giản tôi đang hoài niệm quãng thời gian trai trẻ của mình”.

Kỷ niệm cuộc tình dưới mưa.

“Thuở tôi là một cậu bé 14 tuổi ngày đi lễ ở nhà thờ Con gà (Đà Lạt), sở dĩ tôi “chịu khó” đi lễ bởi vì phát hiện ra một cô gái rất xinh và ngoan đạo mỗi ngày vẫn đi ngang qua ngõ nhà tôi để đến nhà thờ.

Trái tim vụng dại của thằng con trai mới lớn đập loạn nhịp trước bóng hình thiếu nữ tóc bồng bềnh trong gió cao nguyên.

Ngày qua ngày, suốt hơn ba tháng trời, tôi âm thầm, lầm lũi làm “cái đuôi” của cô ấy.

Kẻ trước người sau, mỗi bận đi lễ về phải đi bộ hơn 3 cây số đường đèo nhưng một lời bẻ đôi tôi không dám thốt.

Lòng thành của tôi chỉ được hưởng một ân huệ cỏn con...

Tôi được biết cô ấy tên Th...lớn hơn tôi 2 tuổi.

Thế rồi một buổi chiều gần lễ Giáng sinh, tan lễ thì trời đổ mưa to, cô ấy nép vào một mái hiên trú mưa, tôi cũng trú tạm bên cạnh, hai người đứng cách nhau độ một gang tay.

Lẫn trong tiếng mưa vang lên giai điệu quen thuộc của bản thánh ca “Đêm thánh vô cùng” (Silent Night) vẳng ra từ ngôi nhà gần đấy, Đất với trời, se chữ đồng…”

Cô ấy đưa tay hứng những giọt nước mưa và khe khẽ hát theo.

Tôi lặng người. Giọng hát cô ấy buồn da diết.

Mưa tạnh, “người trong mộng” đã khuất dạng tự bao giờ mà thằng con trai 14 tuổi vẫn còn đứng ngẩn ngơ...

Từ đó, mỗi khi chợt nghe bài “Đêm thánh vô cùng” lòng tôi lại tái tê với ánh mắt, nụ cười hồn nhiên, thánh thiện tựa thiên thần của “người ấy”.

Trong ca khúc Bài Thánh Ca Buồn có hai từ thường bị hát sai so với bài hát gốc và vô tình làm giảm đi rất nhiều ý nghĩa của bài hát.

Trong câu :

" Rồi một chiều áo trắng phai màu, em qua cầu xác pháo bay sau..."

Theo nhạc sĩ Nguyễn Vũ lời đúng là:

“..Áo trắng THAY màu..”..........

Để nói đến việc cô gái bước qua tuổi học trò, thay áo mới và lập gia đình, từ giã tuổi thơ..

Chứ không phải là "phai màu", về từ này chính tác giả đã tâm sự là người ta hát sai...

Và buồn nhất là câu :

“ Rồi những đêm...Thánh Đường...đón Noel.”

Câu này được tác giả viết chính xác là :

“ Rồi những đêm...THẾ TRẦN... đón Noel..."

Thay từ..Thánh đường.. cho..THẾ TRẦN... làm giảm đi ý nghĩa vô cùng to lớn của ngày lễ Giáng Sinh.

Thánh đường thì không thể “Đón” Noel được, vì Thánh đường chỉ là một địa điểm cử hành thánh lễ và là một vị trí địa lý được xác định rõ ràng..

Còn THẾ TRẦN là chỉ con người đang sống, đang hiện diện trên thế gian này.

Lê Văn Quý sưu tầm

Fb lhđ.

 Tạp ghi

GIỮA BA CỰU THÙ

 

Trong khi tìm tin tức online, tôi thấy vài tin cũ rất dễ thương về việc nhân viên công lực Hoa Kỳ thường chận xa lộ để từng đoàn elk – loại thú giống như nai, nhưng thân hình cao, lớn hơn và màu lông nhạt hơn – băng qua đường.

*.- 7 News WSVN, Feb./03/2023: Nhân viên công lực của Sở Giao Thông Vận Tải Utah – tạm thời – ngăn chận tất cả mọi di chuyển trên xa lộ gần Salt Lake City để giúp khoảng 40 con elk băng qua đường một cách an toàn.

*.- Trên KPRC Click2Houston, April/10/2023 lúc 3:04PM: “...We first moved the herd which was approximately 150 elk that were south of exit 80 on interstate 15. We then moved to the northern herd which was approximately 389 elk…this herd split but we were still able to get them across safely...” 

*.- Arizona, thành phố Flagstaff, Jan./02/2016 lúc 6:44PM, KPNX Staff tường thuật: “...Two police cars had to block off both sides of the 45 mph section of the highway so the herd of elk could safely cross”.

Không phải bây giờ tôi mới biết đa số người Mỹ chỉ ăn những loài gia cầm mà tạo hóa đã dành riêng cho loài người, như heo/bò/gà/vị/cá/tôm/cua, v.v... Từ thời tháp tùng Giang Đoàn 26 Xung Phong hành quân dài hạng tại U-Minh, tôi đã thấy một tình cảnh cứ làm ray rức hồn tôi suốt bao nhiêu năm dài!

Trong cuộc hành quân hỗn hợp tại U-Minh/Chương Thiện, không hiểu vì lý do gì – những bí mật về quân sự tôi hoàn toàn không được biết – cả đoàn chiến đỉnh của Giang Đoàn 26 bị “kẹt” trong vùng hành quân suốt hơn hai tuần lễ. Các anh hỏa đầu vụ không thể đi chợ mua thức ăn. Tất cả sĩ quan, hạ sĩ quan, thủy thủ đều phải ăn cơm với nước mắm. 

Riêng đại úy cố vấn Ricky Taylor, tuần lễ đầu, còn đồ hộp – thường gọi là C-ration hoặc là Ration C – chia cho mỗi người một tý. Tuần thứ hai, Ricky phải ăn cơm với muối; vì Ricky không chịu được mùi nước mắm.

Sau hơn một tuần, nước mắm cũng hết. Anh hiệu tín viên phải gọi các chiến đỉnh, hỏi chiếc nào còn nước mắm, đem đến chiếc Command 01 cho Metro – danh hiệu truyền tin của Hải Quân thiếu tá Hồ Quang Minh, Chỉ Huy Trưởng Giang Đoàn 26 Xung Phong – ăn cơm.

Nhân viên truyền tin trên các chiến đỉnh đáp rằng nước mắm đã hết, họ cũng phải ăn cơm với muối từ nhiều ngày qua!

Trong tình cảnh như thế, vào một buổi chiều, khi tiếng súng giao tranh thưa dần và chiếc trực thăng tải thương cuối cùng vừa rời vùng lửa đạn, một chiếc Fom cặp vào chiếc Command 01. Một anh thủy thủ, tay cầm bao cát, từ chiếc Fom bước sang chiếc Command 01.

Thấy thiếu tá Minh và đại úy Ricky đang vừa nhìn bảng đồ hành quân vừa bàn luận về những điểm đổ quân mà đoàn chiến đỉnh sẽ phải vận chuyển Bộ Binh đến đổ bộ vào sáng hôm, anh thủy thủ yên lặng, đứng chờ.

Sau khi thiếu tá Minh và đại úy Ricky bàn thảo xong, xếp bảng đồ lại, anh thủy thủ bước đến, đưa tay chào thiếu tá Minh rồi lấy con rùa từ bao cát ra. Vừa để con rùa trên sàn chiếc Command 01 anh thủy thủ vừa trình bày sự việc: Nhân viên chiếc Fom bắt được con rùa, bảo anh thủy thủ này đem qua chiếc Command 01 để anh hỏa đầu vụ của Command 01 nấu cho thiếu tá Minh ăn; vì biết thiếu tá Minh phải ăn cơm với muối trong nhiều ngày qua.

Thiếu tá Minh từ chối, vì chỉ một con rùa, do nhân viên chiếc Fom bắt, nên để nhân viên chiếc Fom ăn. Giữa khi anh thủy thủ chưa biết phải hành động như thế nào, đại úy Ricky hỏi thiếu tá Minh về sự xuất hiện của con rùa.

Sau khi thiếu tá Minh giải thích, đại úy Ricky cứ lập đi lập lại: “Let it go, please, sir!”

Thiếu tá Minh bảo anh thủy thủ:

-Thôi, mày thả nó đi!

Anh thủy thủ thở dài, bắt con rùa, bước ra cửa, khom xuống, nhẹ nhàng thả con rùa vào dòng nước.

Đại úy Ricky cười rạng rỡ. 

Nhìn nụ cười của đại úy Ricky rồi nhớ lại những lần đoàn chiến đỉnh neo giữa sông Cái Lớn – để khỏi bị người nhái Việt cộng lặn ra gài mìn – tôi thường gợi chuyện để nghe đại úy Ricky kể về nếp sống, văn hóa và đạo đức của người Mỹ. Đa số người Mỹ chỉ ăn những sinh vật như: Heo/bò/gà/cá/tôm/cua thôi.

Vì thế, dù trong chiến tranh, một con thú không phải là loại gia cầm hoặc không nguy hiểm cho con người, người Mỹ cũng không muốn giết. Ngược lại, người cộng sản Việt Nam (csVN) và Trung cộng thì triệt để nêu cao và thi hành khẩu hiệu: “Giết lầm hơn tha lầm”, chiến thuật “biển người” và “xa luân chiến”!

Người csVN cổ xúy, khích động căm thù “Đánh Mỹ đến người Việt Nam cuối cùng”! Tôi không hiểu “tác giả” của khẩu hiệu đầy man rợ này có được tý kiến thức nào về khả năng quân sự của Hoa Kỳ hay không?

Mãi đến June/2023, thấy trên Light Wave Reports, by Belal Awad câu này: “Beijing is telling the U.S.: ‘We are willing to die to the last Chinese for Taiwan. You Americans are not.’” tôi mới suy ra được nguồn gốc của câu “Đánh Mỹ đến người Việt Nam cuối cùng” xuất phát từ Trung cộng! 

Người csVN nhận vũ khí và tuân lời Trung cộng để đánh Mỹ. Từ ngày Mỹ rút quân cho đến nay – 1975-2023 – không những người Việt và thân nhân của người csVN “tràn” qua Mỹ mà văn hóa của “đế quốc Mỹ” cũng được người csVN trong nước tận dụng, như: Lễ Halloween và thanh niên trong nước bắt chước thanh niên Hoa Kỳ, khi cầu hôn, thanh niên quỳ một chân xuống, trước mặt người yêu, để dâng sính lễ và lời cầu hôn – không cần có sự hiện diện của Cha Mẹ/họ hàng hai bên.

Miền Nam Việt Nam bị Mỹ “đô hộ” nhưng người miền Nam Việt Nam vẫn giữ nếp sống văn hóa Việt Nam và tập quán cổ truyền chứ không bị “mất gốc”! 

Hành động “mất gốc” của một số người Việt trong nước làm cho tôi buồn bao nhiêu thì hành động thiếu lễ độ của Trung cộng trong vấn đề ngoại giao đối với Hoa Kỳ làm cho tôi xem thường “anh Xi” – lãnh tụ của Trung cộng – bấy nhiêu! Ngôn từ hạ cấp của Trung cộng được tường thuật trên MarketWatch by Steve Goldstein, Aug./18/2023 lúc 7:02AM CDT, như thế này: “From the state-run China Daily, the cartoon shows a drug-addicted Uncle Sam being injected with a dose of higher interest rates.” “Anh Xi” đừng ngụy biện rằng đây là hành động của state-run China Daily chứ không phải thâm ý từ “anh Xi”; vì Trung cộng không phải là một quốc gia có tự do báo chí/tự do ngôn luận, như Hoa Kỳ!

“Anh Xi”, một mặt thì xúc phạm lãnh tụ của Hoa Kỳ một mặt thì xâm nhập không phận Hoa Kỳ bằng spy baloon; xâm phạm lãnh thổ Hoa Kỳ khi thành lập nhiều cơ quan cảnh sát Trung cộng – có vũ khí – tại vài thành phố lớn của Hoa Kỳ; kiến tạo The illegal Chinese bio lab in California. 

Theo Washington Examiner, Aug./10/2023 lúc 1:31PM, Zachary Faria  tường thuật: “The lab, which was operating secretly and unpermitted in Reedley, California, was dealing with at least 20 infectious agents, including HIV, hepatitis, and herpes, though lab workers claimed the lab was making only pregnancy tests and COVID-19 tests. Prestige Biotech, the Chinese company that took over Universal Meditech and set up shop at the warehouse in Reedley, had its COVID tests recalled earlier this year.”

Tôi không biết thái độ của Hoa Kỳ đối với Trung cộng như thế nào về những hành động như tôi đã liệt kê ở phân đoạn trên. 

Nhưng, bất ngờ, thấy một tin cũ trên Businessinsider, tựa đề “Mexico replaced China as America's top trade buddy — and it shows how the global economy is rapidly transforming, Aug./20/2023 lúc 8:54 AM CDT by Cork Gaines,” tôi mới hiểu được nguyên nhân phát xuất câu nói thiếu lễ độ/kém ngoại giao của Trung cộng dành cho Uncle Sam có nguyên nhân từ hai câu này:

⦁ US trade with China has been edging lower since 2018, except for a spike during the pandemic.

⦁ US supply chains are changing after former President Trump launched a trade war against China.

Sau đó, không hiểu có phải Trung cộng lo ngại vì đã bị Hoa Kỳ “hất cẳng” và nhiều đại công ty ngoại quốc cũng “rút” khỏi Trung cộng làm cho nền kinh tế của Trung cộng “lung lay” hay không mà – chỉ vài tháng sau khi Trung cộng “lên giọng kẻ cả” với Hoa Kỳ – Nov./15/2023 lúc 4:44AM, trên Associated Press, Huizhong Wu tường thuật: “The Chinese people will never forget an old friend, and that’s an important message we want to send to the American people,...” the official Communist Party newspaper People’s Daily said in its overseas edition on Wednesday.”

Không những giới truyền thông Trung cộng “đổi giọng” đối với Hoa Kỳ mà “anh Xi” cũng trở nên “nhũn nhặn” trong thời gian thăm viếng Hoa Kỳ và khi trực tiếp hội đàm với Tổng Thống Joe Biden. 

Theo Alexander Panetta tường thuật trên CBC News Posted: Nov./16, 2023 6:42 PM CST: “... Xi said China has no intention of fighting a war, either a cold war or a hot war.” Despite their historical tensions, he said the giants must coexist.

"Planet Earth is big enough for the two countries to succeed," Xi said. "We shoulder heavy responsibilities — for the two peoples, for the world, and for history."

Trên đây là lời của “anh Xi”. Nhưng – cũng trong bài báo kể trên – Alexander Panetta cho biết hành động của “anh Xi” hoàn toàn trái ngược với những gì “anh Xi” đã nói. “U.S.-China Economic and Security Review Commission cited escalating rhetoric from Xi; instructions to his military to be ready for combat; new conscription and reservist laws allowing faster mobilization; a 7.2 per cent increase in defence spending; upgraded air-raid shelters; a new wartime emergency hospital across the strait from Taiwan; and a plan to grow more grain, in case conflict halts foreign imports.”

Đấy, chỉ vài phân đoạn trong bài báo đó thôi mà ai cũng có thể nhận ra hành động tráo trở và thâm độc của Trung cộng. 

Đề cập đến âm mưu thâm độc của Trung cộng, tôi chợt nhớ lại tình cảnh đã xảy ra trên sông Dương Tử vào thập niên 90, khi Minh và tôi du lịch Trung cộng.

Trong buổi chiều nhạt nắng, chiếc du thuyền nhỏ đưa du khách xuôi dòng phù sa lặng lờ giữa hai bờ đá cao của sông Dương Tử. Khi du thuyền đến đập nước – tôi không nhớ tên – chận ngang sông Dương Tử, trong khi mọi người vừa chỉ đập nước vừa bàn tán xôn xao, tôi khóc; vì tiếc thương những người lính Việt Nam Cộng Hòa (VNCH) đã xã thân tại U-Minh/Chương Thiện/Vùng IV Chiến Thuật, quyết giữ an ninh cho vựa lúa miền Nam! Minh cố nén giận nhưng vẫn phải “chửi thề”: “Mẹ bà nó! Nó ‘làm cái điệu này’, Việt Nam làm sao sống được, Trời?”

Vựa lúa của Việt Nam đã, đang và sẽ từ từ bị ngập nước mặn; vì Trung cộng xây nhiều đập nước vĩ đại trên thượng nguồn để ngăn phù sa.

Pháp đô hộ Việt Nam, nhưng, dân tộc Việt Nam chịu ơn linh mục Alexandre De Rhodes – người sáng lập chữ Quốc ngữ – và Pháp cũng đã để lại Việt Nam nhiều ngôi trường vang danh vùng Đông Nam Á.

Mỹ “xâm lược” Việt Nam, Đệ Thất Hạm Đội Hoa Kỳ túc trực tại Biển Đông thì Biển Đông đúng là Pacific Ocean (Thái Bình Dương). Trung cộng không dám “hó hé”. 

Mỹ rút quân năm 1973 thì 1974 Trung cộng chiếm Hoàng Sa của VNCH; sau đó Trung cộng chiếm trọn Biển Đông – trước mặt của nước Việt Nam. 

Nước Việt Nam hiện nay: Bề mặt – hướng ra Biển Đông, bị Trung cộng “án ngữ”; phía Bắc, Việt Nam giáp giới với Trung cộng; phía Nam, vựa lúa của Việt Nam đã/đang/sẽ bị ngập mặn vì Trung cộng xây nhiều đập nước trên thượng nguồn.

Việt Nam đang bị Trung cộng bao vây cả 03 mặt! Thoát được hay không?

Sau đây là chi tiết về các đập nước. Theo The Diplomat May/08/2020,  Philip Citowicki tường thuật: “The report provides evidence to back up concerns that Chinese dams have held water from the Mekong to fill local reservoirs for long-term storage. China has constructed 11 giant dams along the mountainous territory of the Upper Mekong to sustain its ever-increasing energy needs.”

Thời cận đại, chính 11 đập nước vĩ đại do Trung cộng xây trên thượng nguồn đã “thắt họng” nguồn sống của vựa lúa miền Nam Việt Nam! Còn những lần Bắc thuộc xưa, Trung Hoa đã lưu lại Việt Nam một câu của ông Khổng/ông Mạnh/ông Trang/ông Lão nào bên Tàu để đọa đày không biết bao nhiêu thế hệ phụ nhữ Việt Nam! Câu ấy như thế này: “Trai năm thê bảy thiếp; gái chính chuyên một chồng!”

Từ ngàn xưa, Trung Hoa đã cố tình làm xáo lộn xã hội Việt Nam và không hề che dấu ý định thôn tính Việt Nam bất cứ lúc nào và bằng phương tiện gì! 

Ngày nay, Trung cộng đã bao vây Việt Nam cả ba mặt mà không một cấp lãnh đạo nào của csVN tỏ thái độ! 

Ngược lại, trong thời gian gần đây, đã hai lần Tổng Tống Joe Biden  công khai gọi “anh Xi” là dictator!

Giữa 03 cựu thù: Thực dân Pháp/đế quốc Mỹ/Trung cộng, kẻ nào đáng để dân Việt Nam phải hy sinh “đánh đến người Việt Nam cuối cùng”? 

 

Điệp Mỹ Linh 

XIN CHÀNG

 

Xin chàng:

như mùa xuân

để em là hoa nở

khoe sắc thắm rực rỡ

tỏa hương đến muôn phương!

 

Xin chàng:

như hạ thương

để em là học trò

mắt in màu phượng đỏ

thả hồn vào mộng du!

 

Xin chàng:

như mùa thu

cho lá rừng muôn sắc

gió mát, nắng đẹp nồng!

 

Xin chàng:

như mùa đông

tặng em trời hoa tuyết

lã tã theo gió hời!

 

Xin chàng:

vai vẫn chắc

để em tựa nốt đời.

vòng tay mãi mãi rắn

quấn quàng em không lơi!

 

Anh Tú

Dec 05. 2023

Nguoi Em Xom Bun

NGƯỜI EM XÓM BÚN

ƯỚC NGUYỆN MÙA ĐÔNG

1-

Xin cho một que diêm.

Tôi dâng lời cầu nguyện.

Lời nguyện cầu ngắn ngủi.

Trong ánh lửa que diêm.

2-

Xin đời một chút nắng.

Sưởi ấm trời giá băng.

Khi tuyết rơi đầy ngỏ.

Lặng lẽ mùa đông về.

2-

Trong màn đêm tăm tối.

Xin thêm một vì sao.

Sáng lên khung trời rộng.

Soi quá khứ ngọt ngào.

3-

Xin một tiếng kinh cầu.

Chở che tâm hồn nát.

Dù cuộc đời lạnh nhạt.

Còn hơi ấm tình nhau.

4-

Trong giá lạnh trời đông.

Tôi đốt ngọn lửa nồng.

Từ những que diêm cũ.

Vẻ ước nguyện chờ mong.

 

Trần Hương Ptt

December 1. 2023

THƯỜNG KHI

Nhón gót ghé nhìn vể dỉ vãng

Tìm vùng trời thơ dại ngu ngơ

Chỉ biết chơi cu li đá dế

Vỡ lòng, mẹ mớm chữ u, ơ.

Chái bếp cạnh căn nhà lá dột

Đêm khuya lơ, mẹ thức đun rơm

Nấu nồi bánh bán rong trong xóm

Kiếm chút lời đổi lấy chén cơm.

Giấc ngủ chập chờn mơ dáng mẹ

In trong tim suốt chuyến xe đời

Mẹ bám quê, bón phân đồng ruộng

Con lang thang đất khách xa vời!

Mùa lạnh thấy thèm tình mẫu tử

Nhớ nhà bà ngoại, đám tầm vông,

Bụi chuối sau hè xào xạc lá

Tựa như vang vọng tiếng non sông!

Anh Tú

Mùa Vu Lan

ĐỜM NHIỀU Ở CỔ - HO LIÊN TỤC 

 

ĐÔNG VỀ NGƯỜI ĐI

Mùa đông sắp sửa tới

Ngấp nghé ở đầu thôn

Chào nhau cơn gió lạnh

Thay cho một nụ hôn?

Mùa đi mùa trở lại

Người đi mãi xa xăm?

Mùa đông: ngày ngắn ngủi

Đời người: ngày cuối năm.

Mỗi mùa mỗi dấu ấn

Mỗi đời mỗi thấp, cao

Riêng Người vươn chót vót

Chất ngất lắm tự hào.

Anh Tú

November 27, 2023

*Nghĩ về Thích Tuệ Sỹ (5 tháng 4 năm 1945 – 24 tháng 11 năm 2023), tục danh Phạm Văn Thương

 

Thích Tuệ Sỹ 1945-2023

KHÔNG ĐỀ

Đôi mắt ướt tuổi vàng cung trời hội cũ.

Áo màu xanh không xanh mãi trên đồi hoang

Phút vội vã bỗng thấy mình du thủ

Thắp đèn khuya ngồi kể chuyện trăng tàn…

Từ núi lạnh đến biển im muôn thuở

Đỉnh đá này và hạt muối đó chưa tan

Cười với nắng một ngày sao chóng thế

Nay mùa đông mai mùa hạ buồn chăng

Đếm tóc bạc tuổi đời chưa đủ

Bụi đường dài gót mỏi đi quanh

Giờ ngó lại bốn vách tường ủ rũ

Suối nguồn xa ngược nước xuôi ngàn.

Tuệ Sỹ

1945-2023