Blog CHIA SẺ VUI BUỒN: Viết, đọc thơ văn là thú vui tao nhã. Xin chép lại nơi đây thơ văn của bè bạn, của tôi và sưu tầm những bài hay của các thi văn sĩ thành danh nổi tiếng, bên cạnh đó là những nhạc khúc, clips, hình ảnh đẹp … để chia sẻ với mọi người cùng tìm chút niềm vui. Anh Tú anhtu010168@yahoo.com.vn
 |
| Ảnh: Nhung Nguyen |
Tết đến, gia đình nào ở Nam bộ cũng có bánh tét, bánh ích trong nhà. Nhưng thường người ta gọi đây là bánh ít, do phương ngữ Nam bộ nên đọc lên nghe thành bánh ích. Đó có phải là lý do cho loại bánh hai tên này?
Theo nhà nghiên cứu văn hoá Hồ Nhật Quang, tên gọi và hình dáng của chiếc bánh dân dã này là cả một nét văn hoá sâu sắc của người dân phương Nam
Điều ít ai biết, đó là tên bánh dựa trên hình dáng của nó. Bánh có hình tam giác, theo Hán tự là hình chữ “Ích”. Trong kinh dịch, 1 trong 64 quẻ dịch là “Phong lôi ích” hay còn gọi tắt là quẻ ích (phong là gió, lôi là sấm, có gió có sấm là sẽ có mưa xuống, là điềm tốt, có ích). Ích có nghĩa là thêm được lợi, vươn lên suôn sẻ, là tăng lên, làm tốt cho nhau.
Nhà nghiên cứu văn hoá Hồ Nhật Quang cắt nghĩa bánh ích miền Nam. Hình Phương Nguyệt
Hình dáng bánh như hình tam giác mang hình ảnh rất đặc sắc của dân khai khẩn, đó là hình lều trại.
Thuở khai hoang của cư dân Việt thế kỷ 16, 17, miền Nam rất hoang vu, lưu dân vùng Ngũ Quảng đến phương Nam phải dựng lều trại để nương thân, lập nghiệp. Mép gấp của bánh tượng trưng cánh cửa của lều. Người miền Nam khi gói bánh ích còn gấp đỉnh đầu xuống một chút, có nơi gọi là bánh nóc chùa. Điều này mô tả thời khai khẩn, người ta phải nương náu cùng nhau trong những đền chùa.
Tết đến, dâng hương ông bà tổ tiên dĩa bánh ích, cùng nhau ăn lấy vị đầu năm, cũng là để ôn lại cội nguồn.
Bánh ích trông nhỏ, gọn, dân dã nhưng gói bánh ngon, bánh đẹp phải có nghề. Bánh ích ngon là bột dẻo nhưng không dính răng, cắn một miếng đầu lưỡi cảm ngay vị ngọt của đường, vị thơm của nếp, vị béo của dừa hay vị bùi của đậu xanh và mùi thơm của lá chuối. Gói bánh ích cũng phải chăm chút từng góc bánh. Gói không khéo, khi nấu chín bánh sẽ không đứng thẳng mà bò dài ra không thẩm mỹ.
THE HILL WE CLIMB
Amanda Gorman
When day comes we ask ourselves,
where can we find light in this never-ending shade?
The loss we carry,
a sea we must wade.
We've braved the belly of the beast,
We've learned that quiet isn't always peace,
and the norms and notions
of what just is
isn't always just-ice.
And yet the dawn is ours
before we knew it.
Somehow we do it.
Somehow we've weathered and witnessed
a nation that isn't broken,
but simply unfinished.
We the successors of a country and a time
where a skinny Black girl
descended from slaves and raised by a single mother
can dream of becoming president
only to find herself reciting for one.
And yes we are far from polished.
Far from pristine.
But that doesn't mean we are
striving to form a union that is perfect.
We are striving to forge a union with purpose,
to compose a country committed to all cultures, colors, characters and
conditions of man.
And so we lift our gazes not to what stands between us,
but what stands before us.
We close the divide because we know, to put our future first,
we must first put our differences aside.
We lay down our arms
so we can reach out our arms
to one another.
We seek harm to none and harmony for all.
Let the globe, if nothing else, say this is true,
that even as we grieved, we grew,
that even as we hurt, we hoped,
that even as we tired, we tried,
that we'll forever be tied together, victorious.
Not because we will never again know defeat,
but because we will never again sow division.
Scripture tells us to envision
that everyone shall sit under their own vine and fig tree
and no one shall make them afraid.
If we're to live up to our own time,
then victory won't lie in the blade.
But in all the bridges we've made,
that is the promise to glade,
the hill we climb.
If only we dare.
It's because being American is more than a pride we inherit,
it's the past we step into
and how we repair it.
We've seen a force that would shatter our nation
rather than share it.
Would destroy our country if it meant delaying democracy.
And this effort very nearly succeeded.
But while democracy can be periodically delayed,
it can never be permanently defeated.
In this truth,
in this faith we trust.
For while we have our eyes on the future,
history has its eyes on us.
This is the era of just redemption
we feared at its inception.
We did not feel prepared to be the heirs
of such a terrifying hour
but within it we found the power
to author a new chapter.
To offer hope and laughter to ourselves.
So while once we asked,
how could we possibly prevail over catastrophe?
Now we assert,
How could catastrophe possibly prevail over us?
We will not march back to what was,
but move to what shall be.
A country that is bruised but whole,
benevolent but bold,
fierce and free.
We will not be turned around
or interrupted by intimidation,
because we know our inaction and inertia
will be the inheritance of the next generation.
Our blunders become their burdens.
But one thing is certain,
If we merge mercy with might,
and might with right,
then love becomes our legacy,
and change our children's birthright.
So let us leave behind a country
better than the one we were left with.
Every breath from my bronze-pounded chest,
we will raise this wounded world into a wondrous one.
We will rise from the gold-limbed hills of the west.
We will rise from the windswept northeast,
where our forefathers first realized revolution.
We will rise from the lake-rimmed cities of the midwestern states.
We will rise from the sunbaked south.
We will rebuild, reconcile and recover.
And every known nook of our nation and
every corner called our country,
our people diverse and beautiful will emerge,
battered and beautiful.
When day comes we step out of the shade,
aflame and unafraid,
the new dawn blooms as we free it.
For there is always light,
if only we're brave enough to see it.
If only we're brave enough to be it.
Amanda Gorman
National youth poet laureate Amanda Gorman reads a poem during Joe Biden's inauguration ceremony on the West Front of the U.S. Capitol on Wednesday. |20 JAN2021
Courtesy of Patrick Semansky-Pool/Getty Images
Chuyển ngữ:
1-
Ngọn Đồi Ta Trèo
Ngày đã bắt đầu rồi
Sao vẫn đầy bóng tối
Mất mát nào cưu mang
Đại dương nào ta lội
Mang bụng con quái thú
Ta bước đi can trường
Yên lặng ở quanh ta
Chẳng phải là êm ả
Trong tín điều đưa ra
Công bằng hay công lý
Chưa định phân rõ ràng
Thì bình minh đã đến
Ta đã có kết quả
Không biết bằng cách nào
Ta đã được chứng kiến
Một cường quốc còn nguyên
Dẫu chưa được hoàn thiện
Ta chính là hậu duệ
Của thời điểm xa xưa
Nơi đứa bé da đen
gầy gò, sống với mẹ
một bà mẹ độc thân
đứa bé được đọc thơ
ngày đăng quang Tổng Thống
nó mơ làm Tổng Thống
Mặc dù rất xa vời
Những lịch lãm uyên nguyên
Không thể nào dựng được
Một đế chế hoàn toàn
Chúng ta chỉ ao ước
Một liên minh an hòa
Một chính quyền tôn trọng
Văn hóa và màu da
Chúng ta cùng ngước nhìn
Không vì ai bên cạnh
Mà hãy nhìn những gì
Sừng sững giữa chúng ta
San bằng hố chia rẽ
Kéo chia biệt ra xa
Đặt tương lai trên hết
Chỉ còn Ta với Ta
Hãy bỏ khẩu súng xuống
Để cánh tay nối dài
Không ai tổn thương cả
Mọi người đều an hòa
Để thế giới công nhận
một sự thật hiển nhiên
trong nước mắt trưởng thành
đớn đau ta hy vọng
Ta gắn liền với nhau
Không phải vì thất trận
Mà cho chính chia rẽ
Không có dịp nẩy mầm
Trong Kinh Thư đã nói
Chúng ta được nghỉ ngơi
Dưới giàn nho xanh tươi
Dưới cây vả an bình
Hãy sống cương vị mình
Không làm ai sợ hãi
Thanh kiếm không mang lại
Vinh quang bằng nhịp cầu
Ngọn đồi ta trèo lên
Khi là dân tộc Mỹ
Không bởi vì kế thừa
Mà chúng ta bước vào
Cùng chung nhau hàn gắn
Cùng chung nhau chia sẻ
Chúng ta đã nhìn thấy
Quốc gia gần nát tan
Thay vì chia sẻ nhau
Lại đang tâm chia rẽ
Dân Chủ bị trì hoãn
Nhưng không mất bao giờ
Hãy trông vào sự thật
Lịch sử đã chứng minh
Dân Chủ đôi khi trễ
Nhưng không mất bao giờ
Đã đến thời cứu độ
Phút kinh hoàng đã qua
Sức mạnh và lòng dân
Ta lật trang Sử mới
Ta tặng nhau tiếng cười
Niềm tin và hy vọng
Trong khoảnh khắc sinh tử
Sức mạnh ta vô cùng
Nếu có ai muốn biết
Làm sao vượt thảm bại
Hãy kiên cường đáp lại
Tai ương không đánh bại
Đè bẹp được chúng ta
Không quay về chốn cũ
Ta đi về tương lai
Một xứ sở bầm dập
Nhưng nguyên vẹn hình hài
Một đất nước oai hùng
Nhưng tràn đầy đức hạnh
Một dân tộc tự do
Cầm trong tay sức mạnh
Ta không quay đầu lại
Không ngập ngừng đắn đo
Không để ai đe dọa
Ta quay đầu trở lui
Mỗi hành động của ta
Phải vô cùng thận trọng
Những lầm lẫn của ta
Thế hệ sau mang vác
Ta kết hợp tình thương
nhân từ và sức mạnh
tình yêu thành di sản
cho con cháu chúng ta
Để lại một quốc gia
đẹp hơn nơi ta qua
nơi mỗi hơi ta thở
cho con cháu chúng ta
Từ bộ ngực bằng đồng
Bàn tay ta cùng vỗ
nâng thế giới bi thương
thành thế giới tình thương
Từ viễn Tây núi vàng
Từ Đông Bắc lộng gió
Nơi cha ông ta đã
Làm cách mạng khơi nguồn
Từ Trung Tây đại hồ
Từ miền Nam nắng lửa
Ta gọi nhau trỗi dậy
Ta xây lại hoang tàn
Ta đi vào ngõ ngách
Góc khuất của quê hương
Sẽ tìm thấy nhiều người
Mang rất nhiều vết thương
Những vết thương rất đẹp
Khi ngày mới sẽ tới
bước ra khỏi bóng tối
hân hoan không sợ hãi
hực lửa không khiếp sợ
Bình minh được nở rộ
Khi ta giải phóng nó
Vì chính ánh sáng đó
Hắt ra từ bình minh
Chỉ cần ta can đảm
nhìn cho rõ Bình Minh
Và ta đủ can đảm
trở thành một Bình Minh.
Trần Mộng Tú
Jan 22 2021
Nguồn: https://vietbao.com/a306669/ngon-doi-ta-treo
Ta nhận ra rằng tĩnh lặng chưa hẳn là bình yên, chuẩn mực cùng ý niệm công bằng chưa hẳn là công lý. Thế mà bình minh chớm trước thời khắc ta đoán biết, bằng cách nào đó, ta đã biết, cách nào đó, ta vượt sóng gió, chứng kiến một quốc gia không tan vỡ, chỉ dở dang.
Chúng ta, những người thừa kế một đất nước, giữa thời đại mà một cô gái da đen gầy gò, xuất thân dòng dõi nô lệ, được nuôi dưỡng bởi bà mẹ đơn thân, lại có thể mơ làm tổng thống, và rồi thấy mình đang diễn thơ cho một vị tổng thống.
Dĩ nhiên chúng ta còn xa bóng bảy, cũng chẳng cận tinh khôi, không có nghĩa chúng ta phải gồng mình nhào nặn ra một khối hoàn hảo. Chúng ta cố gắng kết tinh một khối cùng mục đích, một đất nước cam kết bảo vệ nhiều văn hóa, màu da, cá tính, và phận người.
Và ta nhìn thẳng vào con đường trước mặt hơn là săm soi khoảng cách giữa chúng ta. Ta khép lại sự chia rẽ bởi chúng ta biết đặt ưu tiên cho tương lai. Trước hết chúng cần phải bỏ qua những dị biệt.
Chúng ta buông vũ khí xuống để có thể dang rộng vòng tay cho nhau. Chúng ta không hãm hại nhau, cùng hòa hợp với tất cả. Hãy để trái đất này, chứ không ai khác, ca lên sự thật, rằng, ngay cả lúc đau buồn, chúng ta đã trưởng thành. Ngay cả lúc tổn thương, chúng ta đã hy vọng.
Rằng trong lúc mỏi mệt, chúng ta đã cố gắng. Chúng ta mãi gắn bó với nhau, cùng chiến thắng, không phải vì chúng ta không bao giờ nếm lại mùi thất bại, mà vì ta sẽ không gieo rắc rẽ chia nữa.
Kinh thánh dạy chúng ta hãy hình dung nơi mọi người ngồi dưới nhành nho, gốc sung của riêng mình, và không ai có thể làm ai sợ hãi.
Để thời đại của chúng ta tròn đầy ý nghĩa, vinh quang sẽ không chói lòa ánh thép nhưng sẽ soi sáng những chiếc cầu ta xây, là lời hứa khai quang ngọn đồi ta chế ngự nếu dám đương đầu, bởi bổn phận công dân không chỉ là niềm tự hào ta thừa hưởng, mà là quá khứ ta bước vào và cách ta vá víu nó.
Chúng ta đã đối mặt với thế lực muốn đập nát thay vì san sẻ đất nước, muốn hủy diệt mảnh đất này bằng cách trì hoãn dân chủ.
Nỗ lực này gần như sắp thành công, nhưng dẫu nền dân chủ đôi khi bị trì hoãn, nhưng chẳng bao giờ bị đánh gục vĩnh viễn. Chúng ta phó thác vào chân lý này, đức tin này. Bởi trong lúc ta hướng tầm về tương lai, lịch sử đang dõi mắt nhìn chúng ta.
Đây là kỷ nguyên của cứu chuộc chính nghĩa. Chúng ta từng khiếp sợ trước gian dối. Chúng ta cảm thấy chưa sẵn sàng trở thành những người thừa kế giây phút kinh hoàng ấy, nhưng từ đó, ta tìm thấy sức mạnh để viết nên một chương sử mới, mang lại niềm tin và tiếng cười cho mình.
Nên, có lần chúng ta hỏi: “làm sao có thể vượt qua tai ương?”, thì giờ, chúng ta quả quyết, “tai ương nào có thể thắng chúng ta?” Ta không diễn hành quay lại sự đã rồi, nhưng sẽ tiến đến cái sẽ trở thành, một đất nước thương tích nhưng toàn vẹn, nhân từ và dũng cảm, mãnh liệt và tự do. Chúng ta sẽ không quay lưng hay để dọa dẫm làm gián đoạn.
Bởi vì chúng ta hiểu hậu thế sẽ thừa hưởng thụ động và trì trệ của chúng ta. Sai lầm của chúng ta sẽ là gánh nặng cho con cháu. Duy chắc một điều. Nếu ta kết hợp khoan dung với sức mạnh, và sức mạnh với lẽ phải, thì tình thương sẽ trở thành di sản trong mọi cuộc đổi thay, quyền bẩm sinh của con cháu ta.
Hãy để lại một đất nước tốt đẹp hơn cái tiền nhân để lại cho chúng ta, bằng trọn hơi trở từ lồng ngực nâu đồng dồn dập trong tôi, chúng ta sẽ nâng thế giới tổn thương thành kỳ diệu. Ta sẽ vực dậy từ những ngọn đồi óng ả từ phía Tây, sẽ trỗi dậy từ luồng gió Đông Bắc nơi tổ tiên lần đầu ấp ủ cuộc cách mạng. Ta sẽ vươn lên từ những thành phố ven hồ miền Trung Tây.
Chúng ta sẽ vươn lên từ phương Nam nắng cháy. Ta sẽ tái tạo, hòa giải, phục hồi, mọi ngõ ngách đất nước, mọi góc cạnh được gọi là quê hương, giống nòi chúng ta đa dạng và đẹp đẽ, sẽ trỗi dậy tả tơi nhưng diễm lệ.
Rồi một ngày, chúng ta bước ra khỏi vũng tối, rực lửa và can trường.
Chúng ta thả tự do cho bình minh mới nở rộ vì ánh sáng chỉ có thể là vĩnh viễn nếu ta đủ dũng khí để nhận ra, nếu chúng ta đủ dũng khí để hóa thân.
Lưu Diệu Vân
Jan 21, 2021
Nguồn: https://vietbao.com/p301415a306623/ngon-doi-chung-ta-len
