Lời ngỏ:
Bài viết được chuyển đến tôi qua email từ các bạn hữu. Vì
tôi là học sinh của nhân vật trong truyện, rất xúc động nên xin chép lại nơi đây. Anh Tú.
Vòng Tay Tình Thương
Các con thân mến, các con sẽ lên đại học, các con sẽ xa cha
mẹ, và các con sẽ đem chữ succès (thành công) về cho cha mẹ. Thầy tin tưởng như
thế. Nhưng điều chắc chắn là các con sẽ có rất ít cơ hội để ôm mẹ mình, cha
mình trong vòng tay âu yếm như hôm nay. Do đó chữ "hiện tại tuyệt
vời" các con phải nhớ...
Hàng năm, trường tư thục song ngữ Toronto French
School đều tổ chức lễ tốt
nghiệp cho học sinh. Như các buổi lễ tương tự của tất cả các trường, phụ huynh
học sinh hãnh diện đến tham dự cùng với con em của mình. Dĩ nhiên, còn có sự
hiện diện của ban giám đốc trường và các giáo sư.
Năm nay, sau những thủ tục và nghi thức thường lệ, buổi lễ
còn có một tiết mục thật xúc động do giáo sư Henri Kỷ Cương đảm trách. Giáo sư
Henri, trưởng ban Toán của trường được mời lên diễn đàn. Ông bước ra bục, nhìn
vào khán giả, mỉm cười và bắt đầu nói chuyện. Ông nói bằng tiếng Pháp, có một
học sinh dịch sang tiếng Anh:
“Kính thưa quý vị phụ huynh học sinh
Các con học sinh thân mến,
Trước hết, tôi xin cám ơn ông Tổng Giám Đốc cho tôi hân hạnh
giảng một bài học cuối cùng cho các học sinh tốt nghiệp năm nay. Bài học tựa đề
làSự thành công (Succès) và Giờ phút hiện tại (Moment présent).
Tôi xin kể một câu chuyện có thật của đời tôi. Tôi sinh
trưởng trong một tỉnh nhỏ miền Nam Việt Nam. Ba tôi làm giáo viên. Đến năm
16 tuổi, sau khi thi đậu bằng Trung Học đệ nhất cấp, tôi xin ba má tôi cho tôi
xuất ngoại du học tại Pháp vì ở Việt Nam chiến tranh liên miên. Tôi nhớ rõ ba
má tôi rất phân vân. Lương của ba tôi lúc bấy giờ 120$ một tháng, vé tàu đi
Pháp khoảng 800$ và còn phải mất khoảng 1000$ để lo hối lộ xin giấy thông hành.
Ba tôi cho rằng tôi tiếp tục học ở Sài Gòn cũng được, nhưng má tôi quyết liệt
ủng hộ việc cho tôi đi du học. Bà nói ba tôi lo giấy tờ, phần tiền bạc bà sẽ
xoay sở.
Tôi biết ba má tôi sẽ hy sinh rất nhiều nên nguyện thầm sẽ
cố gắng học cho mau thành tài để đền đáp công ơn cha mẹ.
Từ ngày sang Pháp, mỗi sau kỳ thi cuối năm, được tin đậu là
tôi viết thư về nhà và đề ngoài góc phong bì chữ “Succès” (thành công). Khi
được thơ, thấy ngay chữ succès, má tôi liền khóc vì mừng: thứ nhất, thời gian
xa tôi được rút ngắn đi một năm; thứ hai, đỡ lo thêm tiền học một năm. Về phần
ba tôi, chữ succès đem lại cho ông một niềm hãnh diện to tát: ông đi khoe cả
trường, cả xóm làng về việc Henri thi đậu Tú Tài I, Tú Tài II, năm thứ nhất đại
học v.v...
Có một năm tôi cũng thi đậu nhưng khi viết thơ về nhà quên
đề chữ succès ngoài phong bì. Trong thơ má tôi gởi qua, má tôi kể lại: “Má được
thơ con, má không thấy chữ succès ở ngoài, má run bắn người, rất lo âu hồi hộp.
Chuẩn bị một thất vọng, má không dám mở thơ ra. Nhưng ba con bình tĩnh nói má
mở thơ coi trong thơ nói gì. Lúc bấy giờ má mới phát khóc, vừa khóc vừa cười”.
Còn ba tôi thì lại đi khoe...
Khi đọc thơ má tôi, tôi rất hối hận. Tôi ứa nước mắt vì đã
vô tình làm cho ba má buồn, dù chỉ trong giây phút. Và đây là kết luận của phần
đầu bài học:
Các con thân mến, cha mẹ các con muốn gì nơi các con khi hy
sinh rất nhiều để cho các con ăn học? Cha mẹ các con không mong các con mang về
tiền bạc mà chỉ mong các con đem về chữ succès. Chữ ấy có tác dụng thần diệu
(Magic), có tác dụng xua tan tất cả những lo lắng, buồn phiền, mong đợi... và
làm họ yên tâm về tương lai của các con.
Ngoài chữ succès rất quan trọng, còn một điều nữa cũng quan
trọng không kém. Đó là tình yêu thương của các con đối với cha mẹ. Không ai
chối cãi việc cha mẹ thương yêu các con và các con thương yêu cha mẹ, nhưng
nhiều khi việc bộc lộ tình thương ấy không rõ rệt.
Tôi xin bộc lộ một cách biểu lộ tình thương: Thiền ôm (Hugging
Meditation). Ở tây phương, việc ôm nhau là một ý nghĩa ít sâu đậm. Tôi xin
giảng thế nào là Thiền Ôm.
Điều quan trọng là khi ôm, các con ôm với tất cả sự chú tâm
và thành khẩn. Đứng trước mặt người mình muốn ôm, mình chắp hai tay thành búp
sen, nhìn thẳng vào mặt người đó, mỉm cười và tưởng tượng rằng người ấy vừa về
với mình sau bao nhiêu năm xa cách, hay một ngày nào đó, người ấy sẽ phải xa
lìa mình. Các con mở rộng vòng tay ra và tất nhiên, người đối diện cũng mở vòng
tay vui lòng chấp nhận cái ôm ấy. Việc đó không khó gì giữa cha mẹ và con cái.
Các con nên nhớ trong khi ôm:
Ôm thật chặt cha hay mẹ mình, tưởng tượng thân cha mẹ và
thân mình sẽ hoà làm một.
Thở ba hơi sâu và chậm, tưởng tượng như hơi ấm của mình và
của cha mẹ mình sẽ hoà vào làm một với nhau.
Thì thầm rằng “Ba (má) ơi, giờ phút này con thương ba (má)
lắm. (Mom, Dad, here and now, I love you so much hay En ce moment, je vuos aime
tant.)
Sau đó Henri và đứa học trò thông dịch biểu diễn Thiền Ôm
trước công chúng. Trong khi ôm, em học trò thì thầm: “Henri, tu es mon Papa, je
t'aime tant” (Henri, ông là cha của tôi, tôi thương ông lắm).
Henri mời tất cả các học sinh đứng dậy, đi tới trước cha hay
mẹ, chắp tay xin được ôm cha hay mẹ mình. Và những cặp mẹ con, cha con ôm nhau
trong bầu không khí hết sức nghiêm trang, hầu hết đều chan hoà nước mắt.
Sau đó ông nói thêm: “Tại sao trong khi ôm, tôi có nói thêm
“trong giờ phút hiện tại này?”. Các con thân mến, các con sẽ lên đại học, các
con sẽ xa cha mẹ, và các con sẽ đem chữ succès về cho cha mẹ. Thầy tin tưởng
như thế. Nhưng điều chắc chắn là các con sẽ có rất ít cơ hội để ôm mẹ mình, cha
mình trong vòng tay âu yếm như hôm nay. Do đó chữ “hiện tại tuyệt vời” (moment
présent, moment merveilleux) các con phải nhớ”.
Henri chậm rãi xá thính giả và bước xuống bục. Ông Tổng Giám
Đốc bước đến trước ông, chắp tay xin ôm ông. Và rồi các phụ huynh, các học sinh
đến chắp tay xin ôm ông. Và cùng lúc ấy là tràng pháo tay tưởng chừng như vô
tận...
Buổi lễ chấm dứt trong một bầu không khí vui mừng, thắm
thiết giữa phụ huynh và học sinh.
Nguyễn Văn Kỹ Cương