ÁO XANH hay ÁO BAY...TRONG THƠ CỦA BÙI GIÁNG?

   

Bùi Giáng và hai câu thơ thủ bút của ông.

“ Biển dâu sực tỉnh giang hà,
Còn sơ nguyên mộng sau tà áo bay ”.

  Tình cờ đọc trong một quyển sách đã được phát hành trong nước về thơ của thi cuồng Bùi Giáng. Loạt sách được xuất bản ồ ạt sau khi thi sĩ họ Bùi mất. Không nhớ là bài thơ có tựa là gì. Nằm trong quyển nào! Chỉ nhớ rõ là hai câu cuối là:

" Biển dâu sực tỉnh giang hà
Còn sơ nguyên mộng sau tà áo xanh ".

 Vì không nhớ tựa chỉ nhớ hai câu trên nên gõ vào Google để tìm thì thấy hiện lên nguyên bài thơ có tựa là:

Áo xanh. 

Lên mù sương, xuống mù sương

Bước xa bờ cỏ xa đường thương yêu

Tuổi thơ em có buồn nhiều

Thì xin cứ để bóng chiều đi qua

Biển dâu sực tỉnh giang hà

Còn sơ nguyên mộng sau tà áo xanh .

( Nguồn Wikipedia )

      Hầu như tất cả các mục về thi ca của Bùi Giáng trên mạng mỗi khi có nhắc đến bài thơ này đều dùng chữ " ÁO XANH " làm tựa. Coi như khẳng định.

       Thật ra nếu không có thủ bút xác thực của thi cuồng Bùi Giáng thì chẳng bao giờ dám nêu vấn đề này ra. Nhưng xét thấy rằng hai chữ nằm ở cuối cùng của hai câu thơ trong tờ thủ bút, họ Bùi viết là: " ÁO BAY ". Có sự khác biệt với hai chữ cuối " ÁO XANH " nằm trong bài thơ có sáu câu tựa là " ÁO XANH " của Bùi Giáng được đăng ở Wikipedia, nên dùng tờ thủ bút này để đặt vấn đề xem sao.

     

Hình 02.  Nguyễn văn Hào. Chân dung Thi cuồng Bùi Giáng. Bút chì trên giấy. Cỡ 12.3cm x 17.4cm. Năm vẽ. 1980. Chữ ký đáy góc trái.

Hình 03.   Nguyễn văn Hào. Chân dung Thi cuồng Bùi Giáng.

Bút chì trên giấy. Cỡ 12.3cm x 17.4cm. Năm vẽ. 1980. Chữ ký đáy góc trái

 Hình 04.

Hình 05. Thủ bút của Bùi Giáng. Có ghi chú viết tại gia đình bé Hào.

Tôi có được ba trang thủ bút của Bùi Giáng viết trên hai tờ giấy học trò và hai bức chân dung vẽ bằng bút chì của một họa sĩ có ký tên áng chừng như là Nguyễn văn Hào. Tất cả do một người bạn sơ giao tặng cách nay đã khá lâu có dễ đã hơn 20 năm. 

     Cả 03 thủ bút của Bùi Giáng đều không có ghi năm tháng nhưng ở nơi hai tấm vẽ chân dung thì có ghi rõ là năm 1980 và người tặng có nói cho biết đó là chân dung vẽ nhà thơ Bùi Giáng. Cũng chưa rõ là hai bức chân dung này được vẽ vào cùng một thời điểm với những thủ bút của họ Bùi viết tại nhà bé Hào hay ở một thời điểm khác, nơi khác? Nhưng chắc chắn tất cả những vật phẩm đó tôi được tặng cùng một lúc, từ một người. Có điều mấy vần thơ này làm sau hay trước năm 1980 cũng là một thắc mắc...

       Trong ba tờ thủ bút. Có một tờ chỉ viết một mặt với hai câu thơ lục bát:

" Biển dâu sực tỉnh giang hà,

Còn sơ nguyên mộng sau tà áo bay ".

       Hai câu này Bùi Giáng viết bằng loại bút nỉ, mực xanh chứ không phải là nguyên cả bài gồm 06 câu như đăng trên mạng Wikipedia. Như vậy bài thơ " ÁO XANH " gồm sáu câu lục bát này chưa rõ xuất xứ: Cấp độ xác thực của nó? Thi cuồng họ Bùi đã viết ra hay do người khác ghi lại và như thế nó xảy trong trường hợp nào? Ở đâu?  Với cái tựa " ÁO XANH " của bài thơ là của Bùi Giáng đặt hay do nhà biên tập lấy từ hai chữ cuối bài thơ mà thành?!

       Xét về ý, cùng câu chữ nơi tổng thể sáu câu lục bát trong bài thơ có tựa " ÁO XANH " của Bùi Giáng. Ngoài cái tựa là  " ÁO XANH " lấy từ hai chữ cuối của câu cuối cùng bài thơ. Xem ra toàn thể bài thơ không hề thấy có chút ý gì hay chữ nào cho thấy thi cuồng họ Bùi nói về chiếc áo cả. 

      Nếu như hai chữ " ÁO BAY" đem thay thế hai chữ " ÁO XANH " để cho đúng với nguyên gốc của tác giả thì bài thơ này còn nên giữ cái tựa " ÁO XANH " nữa hay không? Đó là những điều mà chúng ta cần xem xét lại. Trừ trường hợp chứng minh được rõ ràng bằng văn bản, hay thủ bút là cái tựa " ÁO XANH " do Bùi Giáng đặt.

      Có lẽ ai cũng biết. Trong thi ca đôi khi chỉ một vài chữ nó  làm cho tác phẩm trở nên trác tuyệt hơn hẳn... 

   Và " ÁO BAY " hay " ÁO XANH ". Cái nào Bùi Giáng hơn? Ta thử xét từng câu.   

Câu 01. " Biển dâu sực tỉnh giang hà..." 

             Tác giả muốn nói đến một trạng huống biến động đột ngột có dính dáng đến sông nước. " Biển dâu ". Một điển tích xưa nói đến một sự biến đổi. " Sực tỉnh ". Trạng huống xảy ra đột ngột làm cho giật mình. " Giang hà ". Chỉ về sông nước. 

Câu 02. " Còn sơ nguyên mộng sau tà áo bay.."

            Câu này cho thấy một trạng thái hiển lộ, phơi bày ra một cái gì đó khi tà áo bị hất tung lên. 

      " ÁO BAY ". Được xem như là một hình thái " động " của chủ thể, cộng hưởng với cái " động " của câu trên... đã làm tăng thêm cường độ Bùi Giáng trong chất thơ của ông...

         Câu: " Còn sơ nguyên mộng sau tà áo xanh ". Theo tôi nó không liền mạch với trạng thái hoàn toàn " động "của câu trên. Bởi những chữ "...sau tà áo xanh ". Nó chỉ cho ta thấy đang ở trạng thái tĩnh hoàn toàn.

      

      Hai câu thơ này có thể hiểu. Đại để là họ Bùi đang đi lang thang, nghêu ngao trên đường. Bất chợt một cơn gió ập đến hất tung tà áo và lộ ra cái " sơ nguyên mộng " của cô gái đi ngược chiều làm cho thi sĩ nhà ta sảng hồn cảm xúc ứng khẩu thành thơ và được ghi lại bởi chính tác giả tại nhà bé Hào....

        Tóm lại. Tổng thể ý tưởng của hai câu đều chứa đựng một hành vi biến động đột ngột, hiển lộ của vật chất trong cõi người ta, chúng bổ sung cho nhau rất tuyệt. Một tâm ý rất Bùi Giáng nếu ai đã từng nghe ông đứng giữa đường hay giữa chợ chửi rủa Nguyễn Du không tiếc lời với ngôn ngữ Bùi Giáng vì cái tội làm thơ lục bát quá tuyệt... Đôi lúc với những lời phát ngôn hóm hỉnh, trơ tráo làm cho các bà các cô phải đỏ mặt vội vã...bước nhanh vẫn không kịp. Những tình huống như thế này rất ý vị và không bao giờ còn nữa....Tất cả đã vỡ òa vào chốn hư không...của nỗi nhớ. 

       Như vậy! Nếu dùng hai chữ " ÁO XANH " thì có chuyển tải hết được cái ảo diệu của ngôn ngữ, cái tâm ý ngàn thu... rớt hột của thi cuồng họ Bùi không?

      Mục đích chính là tìm căn nguyên của sự việc... nên đặt vấn đề. Cái nào đúng! Cái nào sai? Có cần đính chính lại theo thủ bút của họ Bùi hay cứ để như vậy?  Rất mong được sự chỉ giáo của các học giả...

Trân trọng.

Cauminhngoc.

http://cauminhngoc.blogspot.com/2014/03/ao-xanh-hay-ao-baytrong-tho-cua-bui.html

Ánh Mắt

Tôi, con trai, cũng có tình đầu đời vụn dại

Tỏ tình bằng ánh mắt ngây thơ

Bởi mắc cỡ nên gởi đến người con gái

Với dáng nhìn vu vơ.

Ánh mắt không như chiếc lá, cánh bông

Để người ta ép vào tập vở

Ngờ ngợ… mong ánh mắt vào lòng

Nằm yên góc nhỏ…

Tình vụn dại không thành nhưng mãi mãi

Mặc thời gian qua trải dài

Theo đời trôi nổi

Tôi luôn mang kỷ niệm trên vai.

Anh Tú

March 15, 2017

Giữa Dòng

Ảnh: Khánh Hà

Tàu đi rẻ nước đôi dòng

Tan rồi hơp giữa mênh mông vạn trùng

Biển đời tan tác lạnh lùng

Chia ly là mãi mãi không trở về

Bến mê bờ giác cận kề

Vô thường giả tạm cho tê đắng lòng

Ôi em nước mắt đoanh tròng

Để mình chìm lĩm giữa dòng cuồng lưu

Khánh Hà

February 2017

Rolling in the Deep ~ ADELE~ Lyrics

Nguyễn Nhược Pháp 1914-1938

Chùa Hương*

(Thiên ký sự của một cô bé ngày xưa)

Hôm nay đi chùa Hương. 

Hoa cỏ mờ hơi sương 

Cùng thầy me em dậy . 

Em vấn đầu soi gương.

Khăn nhỏ, đuôi gà cao; 

Lưng đeo dải yếm đào; 

Quần lĩnh, áo the mới ; 

Tay cầm nón quai thao .

Mẹ cười: "Thầy nó trông ! 

Chưn đi đôi dép cong 

Con tôi xinh xinh quá ! 

Bao giờ cô lấy chồng ?" 

-- Em tuy mới mười lăm 

Mà đã lắm người thăm 

Nhờ mối mai đưa tiếng , 

Khen tươi như trăng rằm.

Nhưng em chưa lấy ai, 

Vì thầy bảo người mai 

Rằng em còn bé lắm, 

Ý đợi người tài trai.

Em đi cùng với mẹ 

Me em ngồi cáng tre

Thầy theo sau cưỡi ngựa, 

Thắt lưng dài đỏ hoe.

Thầy me ra đi đò, 

Thuyền mấp mênh bên bờ . 

Em nhìn sông nước chảy, 

Đưa cánh buồm lô nhô .

Mơ xa lại nghĩ gần. 

Đời mấy kẻ tri âm ? 

Thuyền nan vừa lẹ bước, 

Em thấy một văn nhân...

Người đâu thanh lạ thường ! 

Tướng mạo trông phi thường. 

Lưng cao dài, trán rộng. 

Hỏi ai nhìn không thương ?

Chàng ngồi bên me em 

Me hỏi chuyện làm quen: 

"Thưa thầy đi chùa ạ ? 

Thuyền đông giời ôi chen !" 

Chàng thưa vâng thuyền đông 

Rồi ngắm giời mênh mông, 

Xa xa mờ núi biếc, 

Phơn phớt áng mây hồng.

Giòng sông nước đục lờ. 

Ngâm nga chàng đọc thơ ! 

Thầy khen hay, hay quá ! 

Em nghe ngồi ngẩn ngơ . 

Thuyền đi, bến Đục qua, 

Mỗi lúc gặp người ra, 

Thẹn thùng em không nói : 

"Nam vô Ađi-đà !"

Réo rắt suối đưa quanh. 

Ven bờ, ngọn núi xanh, 

Nhịp cầu xa nho nhỏ. 

Cảnh đẹp gần như tranh.

Sau núi Oản, Gà, Xôi, 

Bao nhiêu là khỉ ngồi 

Tới núi con voi phục, 

Có đủ cả đầu đuôi.

Chùa lấp sau rừng cây, 

(Thuyền ta đi một ngày) 

Lên cửa chùa em thấy 

Hơn một trăm ăn mày.

Em đi, chàng theo sau, 

Em không dám đi mau, 

Ngại chàng chê hấp tấp, 

Số gian nan không giàu.

Thầy me đến điện thờ, 

Trầm hương khói toả mờ 

Hương như là sao lạc 

Lớp sóng người lô nhô.

Chen vào thật lắm công. 

Thầy me em lễ xong 

Quay về nhà ngang bảo: 

"Mai mới vào chùa trong".

Chàng hai má đỏ hồng 

Kêu với thằng tiểu đồng 

Mang túi thơ bầu rượu: 

"Mai ta vào chùa trong"

Đêm hôm ấy em mừng ! 

Mùi trầm hương bay lừng. 

Em nằm nghe tiếng mõ, 

Rồi chim kêu trong rừng.

Em mơ, em yêu đời 

Mơ nhiều... Viết thế thôi 

Kẻo ai mà xem thấy, 

Nhìn em đến nực cười.

Em chưa tỉnh giấc nồng, 

Mây núi đã pha hồng. 

Thầy me em sắp sửa 

Vàng hương vào chùa trong.

Đường mây đá cheo veo, 

Hoa đỏ, tím, vàng leo 

Vì thương me quá mệt, 

Săn sóc chàng đi theo.

Mẹ bảo :"Đường còn lâu 

Cứ vừa đi ta cầu 

Quan- thế- âm Bồ-tát 

Là tha hồ đi mau".

Em ư ? Em không cầu, 

Đường vẫn thấy đi mau 

Chàng cũng cho như thế. 

(Ra ta hợp tâm đầu).

Khi qua chùa Giải Oan 

Trông thấy bức tường ngang, 

Chàng đưa tay lẹ bút 

Thảo bài thơ liên hoàn.

Tấm tắc thầy khen hay 

Chữ đẹp như rồng baỵ 

(Bài thơ này em nhớ 

Nên chả chép vào đây).

Ôi ! Chùa trong đây rồi ! 

Động thẳm bóng xanh ngời 

Gấm thêu trần thạch nhũ, 

Ngọc nhuốm hương trầm rơi.

Mẹ vui mừng hả hê: 

"Tặc ! con đường mà ghê !" 

Thầy kêu mau lên nhé, 

Chiều hôm nay ta về.

Em nghe bỗng rụng rời ! 

Nhìn ai luống nghẹn lời ! 

Giờ vui đời có vậy, 

Thoáng ngày vui qua rồi !

Làn gió thổi hây hâỵ 

Em nghe tà áo bay, 

Em tìm hơi chàng thở ! 

Chàng ôi, chàng có hay ?

Đường đây kia lên giời 

Ta bước tựa vai cười, 

Yêu nhau, yêu nhau mãi ! 

Đi, ta đi, chàng ôi !

Ngun ngút khói hương vàng, 

Say trong giấc mơ màng, 

Em cầu xin Giời Phật 

Sao cho em lấy chàng.

(Thiên ký sự đến đây là hết. Tôi tin hai người lấy nhau, vì không lấy nhau thì cô bé còn viết nhiều . Lấy nhau rồi là hết chuyện).

Nguyễn Nhược Pháp

*Nguyễn Vỹ

http://vi.wikipedia.org/w...Nguy%E1%BB%85n_V%E1%BB%B9 

Nguyễn Vỹ kể lại: "Bài thơ Chùa Hương là bài khá nhất trong tập thơ Ngày Xưa, có một lai lịch kỳ thú không ngờ. Chuyến đi Chùa Hương ấy, Nhược Pháp đi với tôi và hai cô gái nữa, đều là nữ sinh cả. Hai cô mang theo hai máy chụp hình, còn Nhược Pháp và tôi đều đi tay không. Trèo lên đến rừng mơ bỗng chúng tôi gặp một bà cụ vừa bước lên đèo, đường gồ ghề lởm chởm, vừa niệm: "Nam mô cứu khổ cứu nạn Quán Thế âm Bồ tát...". Cô gái quê có lẽ là con của cụ, cũng đang niệm câu ấy nhưng nửa chừng trông thấy chúng tôi là hai chàng trai nhìn cô trân trân thì cô bẽn lẽn làm thinh không niệm Phật nữa. Cô đang đọc: "Nam mô cứu khổ cứu nạn..." rồi cô im. Đôi má cô đỏ bừng, cô cúi mặt xuống. Hai đứa tôi hỏi cô: "Tại sao trông thấy chúng tôi, cô không niệm Phật nữa?" Cô gái quê có vẻ đẹp ngây thơ bỗng tỏ vẻ bối rối muốn khóc. Không ngờ hai cô bạn nữ sinh lên chụp được tấm hình hai đứa tôi đang hỏi chuyện cô gái quê, rồi có lẽ không bằng lòng chúng tôi nên hai cô lén đi trước, và đi lúc nào chúng tôi không hay biết, cũng chẳng nói năng gì với chúng tôi cả, bỏ chúng tôi ở lại với cô gái quê. Chúng tôi mê nói chuyện với cô này, một lúc sực nhớ lại hai cô bạn, chúng tôi vội vàng đi theo nhưng không kịp. Hai cô đã lên đến chùa Ngoài, rồi lên đến chùa Tiên Sơn, lẫn trong đám đông người, biến mất dạng. Đêm ngủ trong chùa Hương, sáng hôm sau ra về, chúng tôi mới gặp lại hai cô bạn đồng hành. Tôi phải xin lỗi mãi, nhưng Nhược Pháp cứ tủm tỉm cười không nói. Về Hà Nội, hai hôm sau, Nhược Pháp đem đến tôi bài thơ Chùa Hương, mà trong bản chép ra đầu tiên Nhược Pháp đề là Cô Gái Chùa Hương. Nhược Pháp lấy cuộc gặp gỡ lý thú của chúng tôi với có gái quê làm đề tài và tưởng tượng thêm ra, thành bài thơ đẹp, giọng ngây thơ, y như cô gái chùa Hương hôm ấy..."

Phương pháp trị bịnh bằng cách DẬP BÀN TAY

Tiếng Buồn Trong Đêm

Chỉ còn là kỷ niệm
Ngày tháng đẹp xa xưa
Chỉ còn sợi nắng thưa
Tan trong chiều mưa lạnh!

Chỉ còn lại đêm xuân
Những bước chân ngập ngừng
Chỉ còn thoáng bâng khuâng
Vương hồn hoa tháng hạ

Chỉ còn chút hương thơ
Nửa chừng thu viết dở
Chỉ còn chút hương mơ
Thương gởi người tri kỷ

Chỉ còn giọt sương mai
Đọng trên cành đông trắng
Chỉ còn lại bờ vai
Tựa đầu khi thổn thức

Chỉ còn trong ngăn tim
Một thoáng tình êm ả
Chỉ còn lại trong đêm
Tiếng buồn rơi của lá

Chỉ còn ta đêm nay
Và tiếng mưa tầm tã…
Yên Dạ Thảo

Làm Ngơ/Chỉ Một Thoáng/Nhặt Tháng Ngày

Thơ:

       - Làm Ngơ (Kim Oanh)

       - Chỉ Một Thoáng (Kim Oanh)

       - Nhặt Tháng Ngày (Kim Oanh)

Nhạc đệm: Robert VanHorne

Thực Hiện: Quýdenver

Tưởng Như Còn Đó

Người đi rồi buổi chiều phai

Tôi về đường cũ tìm ai biệt mù

Trời đang mùa hạ hay thu

Mà xao xác gió mà âm u chiều

Một mình tôi với quạnh hiu

Tưởng như còn đó những chiều nào xưa

Một đời đã nói gì chưa

Ngàn điều đã nói sao chưa nói gì

Người đi thôi người đã đi

Hai giòng sông đã chia ly đời đời

Người đi rồi buổi chiều ơi

Sao tôi còn đứng trông vời ngẩn ngơ

Thôi người hãy cứ là thơ

Cho tôi còn một giấc mơ trong đời

Khánh Hà

BƯỚC CHÂN BUỒN

Thơ: Yên Dạ Thảo

Nhạc: Nhược Thu

Hòa âm: Phan Thanh Hùng

Tiếng hát: Lệ Tuyền

Thực hiện: Yên Dạ Thảo

Bước qua thời áo trắng

Niềm mơ ước bay xa

Đời buồn như chiếc lá

Hồn tím tựa cánh hoa

Bước lên thuyền viễn xứ

Bỏ lại kỷ niệm thương

Xuôi dòng đời trôi nổi

Mang theo tình hoài hương

Bước vào bóng hoàng hôn

Thơ thẩn trên lối buồn

Ngược về miền yêu dấu

Tìm lại thoáng dư hương

Bước qua thời con gái

Cất lại mộng xuân nguyên

Khép chuyện tình hoa nắng

Vui buồn với phận duyên.

Yên Dạ Thảo

09/01/2015

NHỮNG SÁNG MÙA ĐÔNG

Mấy tháng qua là của lạnh lùng

Đất trời u ám buồn mông lung

Cây trần trụi lá trơ cành xám

Hoa bướm đâu rồi? Ai nhớ nhung?

Rực rỡ hôm qua nắng chói chang

Xôn xao dưới phố lẫn trên ngàn

Niềm vui òa vỡ mừng Xuân sớm

Sai, đúng? Ơn trời! Hưởng lộc ban.

Sáng sớm hôm nay mờ mịt sương

Đông Xuân hòa hợp thấy mà thương

Gai gai hơi lạnh len áo khoác

Hạnh phúc chan hòa trong hạt sương.

Dẫu thế nào ngày mai xảy ra

Được còn thức dậy phước đời ta

Cám ơn dòng máu và hơi thở

Tay xá đất trời niệm Phật Đà!

Anh Tú
February 25, 2017

*Ngày Đó*

Vừa gặp mặt em anh biết ngay

Suốt đời sẽ khổ kể từ đây
Làn môi mọng đỏ mời luyến ái

Đôi mắt mơ màng gọi ngất ngây
Mái tóc mượt mà đầy quyến rũ
Nụ cười e lệ ắp tình say
Đất trời thơm ngát hương nồng thắm

Xao xuyến hồn anh năm tháng dài.

Anh Tú

December 18, 2014

MẸ...*

Nửa chừng xuân.
Mẹ cõng trên lưng nghiệt ngã cuộc đời.
Tóc rối-môi khô-quảy lệch đường chiều mòn mỏi.
Ơi mẹ tôi !
Vì con trẻ-lặng lẻ giấu nổi buồn.
Vì con trẻ-mu bàn chân múm chặt xuống lòng đời.
Lầm lủi mưu sinh.
Hoàng hôn.
Lá sầu rơi hiu hắt.
Mãi miết dìu con.
Mảnh trăng tròn.
Vỡ toang móp méo.
Mảnh trăng tròn.
Khuyết nặng vai cong.
Mảnh trăng tròn.
Nhòe nhoẹt đơn côi.
Ơi Mẹ tôi !-chặng đường dài.
Liêu xiêu gần tới đích...
Con run tay- làm sao níu mẹ...mẹ ơi ??!

Đinh Lan

February 24, 2016

*Trích lời của tác giả:"... bài nầy em viết cho má chồng em-thật đến từng con chữ..."(Facebook)

Hồi Ức!

Rời bến người đã xa rồi

Mắt nhìn hun hút thuyền trôi chẳng ngừng

Sóng tràn cuốn cạn bâng khuâng

Nhận chìm xuân sắc mắt rưng rưng trào

Quay lưng người nhớ đêm nào

Nghĩa ân vàng đá ngạt ngào dư hương?

Xót chăng chiếc bóng canh trường

Hoài mơ kỷ niệm tơ vương ta mình?

Trả lời đi, sao làm thinh 

Lòng ngăn dạ cách chia tình giết tôi 

Ngỡ gần, tầm với xa xôi...

Ngùi trông nuốt lệ chôn hồi ức thương

Kim Oanh

7/1/2017

*Từ bài Bồi Hồi Phố Xưa của Anh Tú:

https://anhtuvaban.blogspot.com/2017/02/boi-hoi-pho-xua-pho-xua-nay-vang-em-roi.html

Stretch Your Ring Finger With Your Thumb and Maintain For a Few Seconds. Reason You’ll Love!

In the following we’re going to present you what can happen if you stretch your ring finger with your thumb! You’ll be really amazed!

The positions of hands also called ”mudras” have had a very important role in the practice of yoga, that is the reason they are also known as “the producers of joy.”

This practice is explained by the huge amount of nerve endings containing our fingers so when they’re pressed in a specific way, they help us connect channels that allow energy circulating through the body.

1. Gyan Mudra for Healing ( Mudra of Knowledge)

How to do it:

Sit in a lotus posture and keep your hands on knee then touch thumb tip with your index finger tip and keep the remaining three fingers free.

Benefits:

-Improves concentration

-helps us relax

-treats insomnia

-treats depression

2. Vaya Mudra ( Mudra of Air)

How to do it:

Fold your index finger towards palms and press with the base of thumb. Extend the rest fingers.Benefits:

– eliminates excessive gas

– relives the problems associated with the air element such as: flatulence, constipation, arthritis etc.

3. Prithvi Mudra for Healing ( Mudra od Earth)

How to do it:

Touch the tip of your ring finger witg tip of thumb and then pressing the bth binger with each other. Extend the other fingers.Benefits:

– balance the element Earth in your body

– improves blood circulation

-improves digestion

4. Agni Mudra (Mudra of Fire):

How to do it:

Close the ring finger towards palm and press second phalanx with thumb base and rest of the fingers keep extend. Benefits:

-reduces cholesterol

-reduces fat

– improves the metabolism

5. Jal Mudra (Varuna Mudra/Mudra of Water)

Touch the little finger tip of thumb and don’t press the fingers and then keep the rest of the fingers straight like shown above picture)

Benefits:

-reduce body aches

-improves circulation

-reduce dryness of mouth

6. Shunya Mudra (Mudra of Emptiness)

How to do it:

Firs phalanx of your middle finger should be pressed with thumb base.

Benefits:

-reduce vertigo

-helps with ear, nose and tongue problem

7. Prana Healing (Mudra Mud rod Life)

How to do it:

Bend your little finger and ring finger then touch these two finger tips to tip of thumb.

Benefits:

-Energize your body

– boosts your immune system

– cure eye problems

source and courtesy: gofitstayfit.com