CHIA SẺ VUI BUỒN

2015/12/20

Nhạc Giáng Sinh

So This Is Christmas.

Trình bày: Celine Dion

2015/12/19

NHỚ

Thắp ngọn lửa hồng khơi chuyện xưa

Nhớ bao nhiêu nữa vẫn không vừa

Những đêm đối ẩm say vầng nguyệt

Từng buổi song hành mặc gió mưa

Ấm áp kề vai chung lối mộng

Êm đềm nghe gió quyện hương thừa

Canh tàn... tất cả đều tan biến

Lạnh lẽo, sương lùa qua giậu thưa.

Phương Hà

http://ptgdtdusa.com/id1831.html

Xin phép được cảm họa với thi-sĩ Lộc Mai Phương Hà:

Nhớ Lại

Cuối năm rồi! Nhớ lại… hồi xưa

Thuở ấy có ai đôi tám vừa

Chung lớp chung trường bên thầy bạn

Cùng đường cùng ngõ dưới trời mưa.

Yêu thương hằng bữa như chưa đủ

Nhung nhớ từng đêm cũng chẳng thừa.

Hồi tưởng vẫn còn ngây ngất lạ

Mặc dù ngày tháng đã lưa thưa.

Anh Tú

18/12/2015

2015/12/17

Nhớ Về Một Bạn Thơ

Tôi quen biết được cố thi sĩ Đỗ Hữu Tài từ một người bạn chung lớp thời Trung Học, anh tên là Hào. Anh kể cho tôi biết hai anh quen nhau ở trại Pulau Bidong, sau khi rời đảo thì cả hai được định cư trên đất Mỹ nhưng khác tiểu bang, cho đến năm 2010 mới liên lạc được với nhau. Anh Hào kể cho tôi nghe tình trạng sức khỏe của anh Tài và cho biết anh bắt đầu làm thơ sau cơn bệnh ngặc nghèo. Anh lấy bút hiệu là Thế Thôi.

Anh Hào nhờ tôi giới thiệu thơ của Đỗ Hữu Tài vào web trường của tôi, và nếu có thể thì xướng họa thơ hầu giúp anh Tài trải qua những ngày tháng buồn tẻ. Tôi cho anh Hào biết là tôi không còn gởi bài cho web trường của mình nữa! Nhưng tôi giới thiệu anh đến Kim Oanh, cũng là bạn học cũ của chúng tôi. Oanh là Mod của web trường trong thời gian nầy!

Vài tháng sau tìm được trang web VNTQ, tôi bắt đầu đăng thơ và xướng họa thơ với vài thi sĩ lạ! Có lẻ anh Hào báo cho anh Tài biết nên vào đầu tháng Tư năm 2011 thì tôi thấy trong Diễn Đàn của web nầy xuất hiện thơ của Đỗ Hữu Tài. Mỗi bài thơ của anh nhờ bạn đăng lên là tôi đều đọc, rất lấy làm thán phục nhưng chưa dám vào làm quen. Cho đến cuối tháng 5 năm 2011 thì tôi đọc “ Bài Thơ Tôi” của anh, lúc đó tôi mới dám ghé vào chào hỏi và để bài thơ thứ nhất “Bài Thơ Anh” vào vườn thơ của Đỗ Hữu Tài.

Anh Tài rất vui khi thấy tôi qua vào vườn nhà anh và để lại bài thơ, anh viết:

- Tài rất vui khi đọc thơ của YDT mà bấy lâu nay đã chờ. Hào có nói vào nhà của YDT để trao đổi thơ...nhưng Tài ngại thơ mình “chưa đủ cân lượng '' nay thì đã được YDT mở cửa Tài sẽ vào thường nha!”.

Thật sự người ngại là tôi, vì tôi bắt đầu làm thơ vào mùa thu năm 2009, thơ còn vụng về, chưa biết cách dụng từ để cho bài thơ của mình được mượt mà như những bài thơ của anh từ trước đến nay!

Có một lần trong Diễn Đàn tôi cho anh biết là tôi có đọc qua bài thơ “Quét Lá” của anh đã được đăng trong web LVD khoảng đầu năm 2011. Tôi rất thích nên yêu cầu anh đăng bài thơ nầy trong Diễn Đàn VNTQ để chia sẻ cho các thi hữu cùng thưởng thức. Anh nói để tìm lại và đăng lên theo lời yêu cầu. Nhưng vài ngày sau anh cho biết là không tìm được bài thơ nầy, tôi phải vào web LVD tìm lại rồi cho anh biết tên bài thơ là “Cạnh Nhà” chứ không phải “Quét Lá”! Thời gian sau tôi nhờ cô Hương Nam diễn ngâm bài thơ dùm, giọng ngâm của cô nghe khá ngọt ngào, anh rất thích!

https://app.box.com/s/d679d17ec750df6920f4

Vài tháng sau anh gởi tặng tôi năm tập thơ “Có Những Đêm”, đọc lời giới thiệu và thấy hình anh ngậm viết để làm thơ đã làm tôi không cầm được nước mắt. Tôi đâu ngờ anh Tài bệnh nhiều đến thế!

Chúng tôi bắt đầu liên lạc bằng emails, mỗi ngày tôi viết thơ thăm hỏi anh, riêng anh thì thường khoe bửa nay được ăn trưa món gì, có lần tôi bật cười lớn khi đọc email của anh (thường emails of anh không bỏ dấu):
- Bua nay Tai đuoc an my Y…. NGAN...! Het gio roi, thoi Tai dọt …. !
Có lần tôi hỏi anh trên phone:
- Anh Tài ơi, bật mí cho YDT biết làm sao để có một bụng thơ như anh?
Anh trả lời:
- Điểm tâm buổi sáng của Tài là ăn thơ đó YDT!
Có những lúc thấy tôi vắng trong Diễn Đàn thì email thăm hỏi:
- YDT oi, co khỏe hay chuyen gi khong ma khong thay post tho moi len vậy?
Trong thời gian đó tôi khá bận nên không làm thơ, viết vội vài hàng:
- Hồn thơ của YDT bị đi lạc nên không ra được bài thơ nào cả!

Suốt ba năm trước đây dường như tuần nào thơ tôi ra là có thơ anh hoạ lại! Tôi thầm phục anh vì anh họa thơ hay cảm tác với các nàng thơ rất nhanh.

Có một lần tôi viết email cho anh hay là tôi vừa đăng bài thơ mới trong VNTQ, mời anh qua vườn YDT đọc cho vui. Anh trả lời ngay:
- Đe Tai “CHAY” vào vuon cua YDT xem!

Câu trả lời của anh làm tôi cười không ngớt khi hình dung cảnh anh ấy tất bật chạy qua vườn mình để đọc thơ! Thật sự tôi cũng biết thời khóa biểu của anh là đâu vào đó! Ăn cơm trưa xong là y tá cho anh nằm sấp hai tiếng để lưng không bị lở. Anh cho biết là trong thời gian nầy là anh suy nghỉ để họa thơ từ các nàng thơ trong các Diễn Đàn anh quen biết.

Mùa Giáng Sinh đến và cũng là sinh nhật anh là ngày 17 tháng 12, anh kể mùa này là anh vui nhất trong năm, vì vừa Sinh nhật anh và vừa Giáng sinh. Anh khoe là mỗi năm anh nhận được nhiều thiệp chúc mừng và quà từ bạn bè khắp nơi,

Năm đầu tiên tôi gởi cho anh là hộp kẹo Chocolate và Birthday card. Ngạc nhiên và vui, anh viết:
- Nam nay Tai nhân đuoc them mon qua tu Co Lang Gieng! Hi hi…

Sinh nhật năm kế tiếp tôi cũng gởi anh chocolate, đến mùa Trung Thu thì nhờ cô bạn làm bánh trung thu gởi cho anh, anh nhờ làm đặc biệt mỗi bánh phải có hai hột vịt muối. Hai năm sau, anh bảo tôi đừng gởi hai món ngọt nầy vì anh bắt đầu cử ngọt. Có chút ngạc nhiên nên tôi hỏi anh qua phone:
- Anh bị tiểu đường?
Anh trả lời:
- Tài dùng răng để ngậm đủa thần mà gỏ phím nên nha sĩ kêu phải giữ hàm răng cho tốt!

Câu trả lời của anh làm tôi giựt mình vì quên hẳn là anh gỏ phím bằng miệng.

Nhớ một lần anh tâm sự là trước lễ Giáng sinh thì Tài có một số ở bạn gần đến thăm, phòng Tài rất rộn rịp trong những ngày nầy, nhưng sau đó thì vắng và buồn lạnh vì ai cũng quanh quẩng cùng gia đình….Tài thì trong phòng nhìn tuyết! Từ nghe được tâm sự của anh, tôi bắt đầu gởi DVD Paris By Nigh, Asia để anh xem trong những ngày lễ nầy! Sau đó tôi nói với anh khi nào muốn xem nhạc gì thì nói cho YDT mua gởi qua, anh nói:

- Nếu vậy thì Tài sẽ rất tự nhiên à nha! Hi hi…

Thời gian thấm thoát cũng hơn bốn năm rồi! Dường như tôi quen dần nhận và xem emails của anh gởi trong những giờ ăn cơm trưa của mình, dường anh có sắp xếp thời khóa biểu cho mỗi nàng thơ!

Đột nhiên có khoảng thời gian vắng bặt thơ Đỗ Hữu Tài trong diễn đàn của VNTQ, tôi không biết ai để hỏi thăm. Vài tháng sau thì tôi nhận được email của anh:

- YDT oi, Tai ve roi!
Tôi mừng và hỏi:
- Anh đi đâu mà về rồi?
- Tài o benh vien ve, bac si chua cho phep ngoi go phim nen khong lam gi duoc ca!
- Anh Tài làm YDT hết hồn!

Đọc được email của anh tôi thấy nhẹ nhỏm vì tưởng….

Thời gian sau nầy, mỗi lần có thơ được phổ nhạc và được làm youtube hay thơ được diễn ngâm là anh gởi link cho nhóm chúng tôi vào xem. Tôi viết chọc anh:
- Anh Tài “KHOE” hoài làm cho YDT ganh tỵ đó nhen!
Anh trả lời:
- Co ma khong khoe… se lam Tai rat kho chiu! Hi hi…

Những emails của anh và tôi qua lại trong giờ cơm trưa thế mà hơn bốn năm rồi! Tôi rất vui và có lẻ anh cũng thế!

Cuối tháng chin vừa qua, từ Việt Nam trở về thì ba ngày sau Kim Oanh báo cho tôi hay là anh Tài qua đời! Tôi sửng sốt, ngồi nói chuyện với Oanh mà tôi nghẹn ngào, không cầm được nước mắt.

Sau ngày anh qua đời, ngồi làm việc mà tôi luôn nhìn đến cell phone trên bàn, nhớ lại những emails sau giờ cơm trưa, những lời thơ viết qua lại ... làm cho lòng tôi buồn vui lẫn lộn!

Giáng Sinh năm nay vắng bóng và tiếng thơ của “anh hàng xó|m”, vườn thơ của “Cô Láng Giềng” cũng vắng lạnh, anh có biết?

Yên Dạ Thảo
16/12/2015
*Xem bài cảm tác của Anh Tú:

http://anhtuvaban.blogspot.com/2015/12/thay-loi-cho-ban-man-phep-anh-huu-tai.html

2015/12/16

Mong Chờ

Trụi lá cây run chào gió lạnh

Vài tia nắng ấm đón ngày sang

Đó đây lảng vảng làn khói xám

Lò sưỡi nhà ai cháy dở dang.

Đông đến lang thang không tuyết trắng*

Như đời người thiếu vắng tình thương

Tuyết nơi đâu để hoài mong đợi

Tình biệt tăm giăng mắc vấn vương.

Anh Tú

16/12/2015

*Đáng lẽ tuyết đã rơi ở thời điểm này.

2015/12/15

Bến Vắng*

Lên bờ là khách giã từ

Con đò ở lại lắc lư sóng đời

Dập dồi bão táp mưa rơi

Ngày dài tuyệt vọng mòn hơi nhớ người!

Anh Tú

15/12/2015

Stamford, Connecticut

*Họa bài Bến Cũ của Mặc Thái Thảo:

http://anhtuvaban.blogspot.com/2015/12/ben-cu-thuyen-cu-van-au-benxua-hoang.html

Bến Cũ*

Thuyền cũ vẫn đậu bến xưa,

Hoàng hôn ngập lối – lưa thưa sao trời

Hỏi thăm cô lái đâu rồi,

Ngậm ngùi viễn khách một đời tương tư.

Mặc Thái Thủy

12/10/2025
Lincoln, Nebraska
*Xem bài họa của Anh Tú:
http://anhtuvaban.blogspot.com/2015/12/b-en-vang-len-bo-la-khach-gia-tu-con-o.html

Vuốt Mắt Con*

Đưa con về với nhà mình

Chuyến xe đời nghiến...vô tình biển dâu

Nhịp tim cùng nhịp thở đau

Ba ru mềm tiếng ru sầu tang thương!

Ngủ đi con, giấc miên trường

Yên lòng trong cõi vô thường là đây!

Vuốt mắt con

Đầu ngón tay lạnh cóng

Máu đông khô đỏ thẫm. Buốt đường tim

Vuốt mắt con

Như xát muối mắt mình!

Lệ khô quánh mà lòng trào nước mắt

Mắt con nhắm

Mắt ba căng như cây chống

Sao cứ mờ không nhìn thấy mặt con?

Đâu mất rồi nụ cười hồn nhiên

Lúc tuổi thơ, lúc nên người và bây giờ...

Sao vậy!?

Nhói lòng,

Con ơi,

Còn nói được lời gì?!...

Phong Tâm

11.12.2015
*Đọc thêm bài thơ chia sẻ nỗi đau này của Phong Tâm:
http://anhtuvaban.blogspot.com/2015/12/ac-quanh-noi-au-chan-thanh-chia-se-noi.html

2015/12/14

Cà Thẻ.

Em cà… anh hứng đầy tay

Ngày qua tháng lại mới hay đầy tràn.

Tay trái mau hãy đổi sang

Kiên-nhẫn nhận những chứa chan nghĩa tình.

Một đời em chỉ yêu mình

Tín-dụng* anh trả giữ-gìn duyên nhau.

Anh Tú

14/12/15

*Credit card.

2015/12/10

Đặc Quánh Nỗi Đau
(Chân thành chia sẻ nỗi đau xót vô bờ của bạn tôi*)

Dòng Cái Mơn vô tình lặng trôi

Lớn ròng theo bóng trăng bên trời

Vui cùng nắng sớm làn hơi ấm

Buồn với mưa chiều giọt nước rơi.

Đột ngột chia ly... đau gấp bội

Bất ngờ tử biệt... xót nhân đôi

Tuổi già khóc trẻ! Ôi đau khổ

Chấp nhận số phần an ủi thôi!

Anh Tú

10/12/2015
*Đọc Vuốt Mắt Con của Phong Tâm:
http://anhtuvaban.blogspot.com/2015/12/vuot-mat-con-ua-con-ve-voi-nha-minh.html

2015/12/09

Trong Góc Tim Tôi (Thơ: Anh Tú)

Tình Hoa Lưu Ly Thảo (Thơ:Yên Dạ Thảo)

Diễn ngâm: Hương Nam

https://app.box.com/s/4febe525ed9ab5e0e650
Trong Góc Tim Tôi

Mang tình hoài hương lênh đênh xứ lạ

Nhìn trăng thu chợt nhớ chuyện ngày xa
Thuở bé thơ quấn quýt với mẹ cha
Thuở sông nhỏ ngược xuôi xuồng ba lá.

Xuồng ba lá ngày nay còn: chuyện lạ
Bơi bằng dầm chuyện cổ tích phải không?
Hoa mua tím nay còn hay mất dấu
Chỉ ai yêu hoa ghi ảnh trong lòng?

Đi học bên kia sông xuồng đưa rước
Hái hoa mua làm quà biếu cho em
Em e lệ cài hoa lên mái tóc
Liếc nhìn anh: “Em đẹp? Hãy nhìn xem!”

Em thôn nữ luôn đơn sơ mộc mạc
Xuồng quê mùa mang hồn nước phù sa
Hoa tím dại luôn ngự trị hồn ta
Dù còn mất người với ta vĩnh cửu!

Anh Tú
Nov 7, 2011

Tình Hoa Lưu Ly Thảo

Mới quen nhau hái hoa mua quà biếu
Tay nhẹ nhàng cài lên tóc huyền hương
Mĩm cười hiền nhìn em gái anh thương
Khe khẻ nói “Em ơi, em đẹp lắm!”

Ngày qua ngày tình trao nhau nồng thắm
Thương loài hoa em thương cả xuồng xưa
Thương dòng sông dọc bên những hàng dừa
Thương trời quê vào những ngày nắng hạ

Rồi một sớm người đi không từ giã
Để lại sầu héo úa cả vườn hoa
Anh đi rồi! Trời thường đổ cơn mưa
Dòng sông xưa hòa đôi dòng lệ nhỏ

Vườn hoa mua em thay loài hoa cỏ
Tím màu buồn nhuộm tím cả con tim
Giờ còn đây là kỹ niệm êm đềm
“Lưu ly thảo” tình gởi người viễn xứ

Yên Dạ Thảo

SAY

Khúc Giang

2015/12/08

Đòi Thơ của Hương Chiều

và

Những Bài Họa

***

Đòi Thơ

Trăng về bên cửa gọi đòi thơ

Mòn mỏi đêm tan đến nguyệt mờ

Hỡi khách tri âm cùng lối mộng

Đâu người tri kỷ đuối dòng mơ

Đêm sương gió khẻ khua mành quế

Trời lặng sao chìm nhạt ánh tơ

Không đến không chờ sao vẫn đến

Luống trông luống gặp nỡ nào ngơ ??!!..

Hương Chiều

30.11.2015

Trào Thơ

Trăng khuya gợi cảm hứng trào thơ

Giấy trắng mực đen in chẳng mờ

Tư tưởng tháo tuôn như suối chảy

Riêng niềm mong ước gặp hằng mơ

Hương chiều còn đọng sâu tâm khảm

Thơm thấm vào tim đang kết tơ

Tình cảm ắp đầy dù mới biết

Xin người phương ấy chớ làm ngơ!

Minh Hồ

01.12.2015

Bến Thơ

Lặng lẽ thuyền ai ghé bến thơ

Sông khuya mỏng mảnh khói sương mờ

Thi nhân một bóng chờ giao cảm

Mặc khách đôi vần thoả ước mơ

Gió thức ru xanh hồn dạ thảo

Trăng tàn nhuộm tím khúc tình tơ

Hạ đi thu đến thay màu lá

Đông gọi xuân về luống ngẩn ngơ!

Yên Dạ Thảo

03/12/2015

+++

Than Thân

Lối vắng một mình bước thẩn thơ

Dưới trời khuya khoắc ánh trăng mờ.

Một đời không đạt bao hy vọng

Suốt kiếp chưa tròn những mộng mơ

Ngước mặt thẹn thùng cùng lý tưởng

Gục đầu nghèn ngẹn với duyên tơ.

Thời gian vùn vụt không trở lại

Phí cả cuộc đời tiếc ngẩn ngơ!

Anh Tú
08/12/2015

Linh Hồn Tượng Đá

Sáng tác : Lê Minh Bằng

Trình bày: Đan Nguyên

Trên dốc đá tôi tình cờ quen nàng

Ngồi bên nhau gọi tên nhau để rồi xa nhau

Em đã đến và đã đến như áng mây

Như cánh chim bay qua bầu trời

Ôi hình hài một vài giờ vui

Tôi muốn nói lên trọn lời êm đềm

Kề tai em bằng con tim một người yêu em

Trưa nắng cháy sợ gió núi xô sóng khơi

Tan vỡ mau nên tôi nghẹn lời

Nên cuộc đời trọn phận lẻ loi

Em ơi, em ơi thời gian gần gũi

Nào được bao nhiêu

Mà khi rời gót lòng đầy cô liêu

Nên xa em rồi tôi nhớ em nhiều

Em ơi, em ơi thà không gặp gỡ

Thà đừng quen nhau

Đừng cho hình bóng, đừng nhìn nhau lâu

Tôi không ôm ấp kỷ niệm đớn đau

Tôi đứng đó như hình một pho tượng

Chờ ai đây đợi ai đây và tìm ai đây

Nghe nuối tiếc gào thét giữa muôn sóng khơi

Nghe trái tim rung lên bồi hồi

Mong gì gặp lại lần thứ hai.

Mai Bích Dung

(Tác giả Lê Minh Bằng tức Mai Bích Dung)

Ngậm Ngùi "Chiếc Lá" Tàn Thu

Chưa trọn mùa, thu sa cõi chết

Lá trên cành bao chiếc sầu rơi

Cội thu phong lẽ loi khôn xiết

Đêm chập chờn thương tiếc, ngậm ngùi

Phận “cánh lá” dập vùi trước bão

Trận cuồng phong, chao đảo thân mành

Lá xa cội, xa cành muôn thuở

Gió mặc tình, mưa đỗ xót xa.

Khúc Giang

Toronto – Những ngày giông bão

November, 2014

2015/12/05

Pascal DANEL Les neiges du Kilimanjaro

2015/12/04

Trúc Phương dòng nhạc Bolero (Bản MP3)

2015/12/03

Nhạc Pháp

http://www.maixuan.me/?page_id=1929

2015/12/02

Xuân Tình

春晴 XUÂN TÌNH

雨前初見花間蕊. Vũ tiền sơ kiến hoa gian nhụy,

雨後全無葉底花。      Vũ hậu toàn vô diệp để hoa.
蜂蝶紛紛過牆去，      Phong điệp phân phân qúa tường khứ,
卻疑春色在鄰家。      Khước nghi xuân sắc tại lân gia.

王駕 Vương Giá

DIỄN NÔM :

XUÂN TÌNH

Trước mưa hoa hãy còn phong nhụy,

Sau trận mưa rào tan tác hoa.

Ong bướm bay sang tường vội vả,

Nhà bên xuân ngự, phải chăng là ?!

Lục bát :

Trước mưa hoa nở đẹp sao,

Sau mưa dưới lá hoa nào còn chi !

Cách tường ong bướm bay đi,

Ngờ rằng xuân sắc có khi bên nhà !?

Đỗ Chiêu Đức

***

Phỏng dịch từ Xuân Tình (XUÂN TÌNH 春晴 có nghĩa là Ngày Xuân Nắng Ráo-theo Đỗ Chiêu Đức):

Dưới Nắng Xuân*

Hoa khoe sắc thắm chờ mưa

Mưa rơi hoa rũ đong đưa cánh sầu

Bướm ong vội vã về đâu?

Phải chăng Xuân đã đẹp màu vườn bên?

Anh Tú

02/Tháng 12/2015

Palm Beach Gardens, FL

*Để hiểu rõ nguyên tác bài Xuân Tình, xin đọc bài biên-khảo của Đỗ Chiêu Đức tại:

http://anhtuvaban.blogspot.com/2015/12/xuan-tinh-khong-phai-la-ten-mot-ieu-co.html

XUÂN TÌNH

Không phải là tên một điệu cổ nhạc của ta, cũng không có nghĩa là Tình Xuân Phơi Phới. TÌNH 晴 ở đây là Nắng Ráo không có mưa. Nên, XUÂN TÌNH 春晴 có nghĩa là Ngày Xuân Nắng Ráo. Cái gì xảy ra trong ngày xuân nắng ráo nầy ? Ta hãy cùng đọc bài Thất Ngôn Tứ Tuyệt độc đáo nầy của nhà thơ Vương Giá nhé !

春晴 XUÂN TÌNH

雨前初見花間蕊.        Vũ tiền sơ kiến hoa gian nhụy,
   雨後全無葉底花。      Vũ hậu toàn vô diệp để hoa.
   蜂蝶紛紛過牆去，      Phong điệp phân phân qúa tường khứ,
   卻疑春色在鄰家。      Khước nghi xuân sắc tại lân gia.

王駕 Vương Giá

CHÚ THÍCH :

TÌNH 晴 : Có bộ Nhật 日 là Mặt Trời bên trái, nên có nghĩa là Nắng Ráo. Khi chữ TÌNH 情 bên trái là bộ Tâm 心 ( 忄) là Trái Tim thì Tình mới có nghĩa là Tình Yêu, Tình Thương.

PHONG ĐIỆP : Phong là con Ong, Điệp là con Bướm.

PHÂN PHÂN : là Tới Tấp, Tấp nập, là mườn nượp.

KHƯỚC NGHI : Lại ngờ rằng.

LÂN GIA : là Nhà hàng xóm.

XUÂN SẮC : Hương sắc của mùa xuân, ở đây dùng để chỉ Mùa Xuân mà thôi.

NGHĨA BÀI THƠ :

Trước cơn mưa, ta mới vừa thấy hoa nở bày cả nhụy thật đẹp ra ngoài, Nhưng sau một trận mưa rào lại không còn thấy được một cánh hoa nào ở dưới lá nữa. ( Mưa đã vùi dập làm hoa rả hết cánh rồi ! ). Những con ong con bướm đều tấp nập bay cả sang tường bên kia, làm ta lại ngờ rằng Chúa Xuân còn ngự ở bên nhà hàng xóm chăng ?!

Đọc bài thơ nầy của Vương Giá làm ta nhớ đến bài MAI RỤNG cuả thi sĩ thời Tiền Chiến Jean Leiba ( Lê Văn Bái ) của ta, với vế mở đầu thật truyền cảm ướt át...

                   Nụ hồng rải lối, liễu tơ phai,
                   Vườn cũ rêu lan, cỏ mọc dài,
                   Bên gốc mai già, xuân vắng vẻ.
                   Âu sầu thiếu nữ khóc hoa mai...

Và...

ở gần cuối bài thơ có 2 câu gần giống như là 2 câu cuối của bài Tứ Tuyệt trên ...

Tơi bời ong bướm bay qua ngõ.
Những tưởng màu xuân ở xóm ngoài.

SƠ LƯỢC VỀ TÁC GIÃ :

VƯƠNG GIÁ ( 851- ? ) Thi sĩ đời Vãn Đường, hiệu là Đại Dụng, biệt hiệu là Thủ Tố Tiên Sinh. Người đất Hà Trung ( thuộc huyện Vĩnh Tế tỉnh Sơn Tây ngày nay ). Ông đậu Tiến Sĩ năm đầu Đại Thuận ( 890 ). Làm quan đến chức Lễ Bộ Viên Ngoại Lang. Sau bỏ quan qui ẩn, là bạn thơ của Trịnh Cốc, Tư Không Đồ. Ông chỉ vỏn vẹn lưu lại có 6 bài thơ trong Toàn Đường Thi Tập, ngoại biên bổ túc thêm một bài là 7 bài mà thôi. Tuy thơ không nhiều, nhưng rất nổi tiếng, nhất là 2 bài " Xã Nhật ", " Vũ Tình " và bài này, được lưu truyền rộng rãi trong dân gian.

DIỄN NÔM :

XUÂN TÌNH

Trước mưa hoa hãy còn phong nhụy,

Sau trận mưa rào tan tác hoa.

Ong bướm bay sang tường vội vả,

Nhà bên xuân ngự, phải chăng là ?!

Lục bát :

Trước mưa hoa nở đẹp sao,

Sau mưa dưới lá hoa nào còn chi !

Cách tường ong bướm bay đi,

Ngờ rằng xuân sắc có khi bên nhà !?

Đỗ Chiêu Đức

2015/12/01

KHÔNG OÁN MÀ OÁN, OÁN MÀ KHÔNG OÁN !

Ta vừa đọc qua bài Thiên Tân Kiều Xuân Vọng của Ung Đào, một bài thơ hoài cổ cảm khái trước tang thương biến đổi, vật đổi sao vời mà làm nên, nhưng lại " bị " hiểu lầm là một bài thơ CUNG OÁN, còn bài thơ Thu Tịch của Đỗ Mục là một bài thơ CUNG OÁN thì lại rất ít người phát hiện ra cái OÁN của nó. Nên tôi mới đề tựa cho bài nầy là : KHÔNG OÁN MÀ OÁN, OÁN MÀ KHÔNG OÁN ! Chuyện văn chương lắm lúc oái oăm, lắt léo mà lại thú vị vô cùng !

Mời tất cả cùng đọc lại cả 2 bài thơ, so sánh nghiền ngẫm để cảm nhận cái hay ho sâu sắc mà lại rất nhẹ nhàng, thi vị của văn thơ !....

            秋夕                              THU TỊCH
                       杜牧                                               Đỗ Mục
　銀燭秋光冷畫屏， Ngân chúc thu quang lãnh họa bình
    輕羅小扇撲流螢。   Khinh la tiểu phiến phốc lưu huỳnh
   天街夜色涼如水，   Thiên giai dạ sắc lương như thủy
   臥看牽牛織女星。 Ngọa khán Khiên ngưu Chức nữ tinh .

Chú thích :

           1. Ngân Chúc : Ngân là Bạc, ở đây là màu Bạc, màu trắng bạc. Chúc là đuốc. Hoa Chúc là Đuốc hoa, ở đây Chúc là cây Đèn Cầy, Cây Nến. Ngân chúc : là Cây Đèn sáp màu trắng bạc.
            2. Họa Bình : là Bức bình phong có vẽ tranh của các nhà quyền quý thời xưa.
            3. Khinh La : Khinh là nhẹ, La là Là, Lụa là, là Vải The. Khinh La : là loại vải the nhẹ để làm quạt. Trong bài " Khinh La Tiểu Phiến " : Là chiếc quạt con làm bằng lụa là của các tiểu thơ xưa thường cầm trên tay.
            4. Phốc : Là chụp bắt.
            5. Lưu Huỳnh : Lưu là Lưu động, là xẹt. Lưu Tinh : là Sao xẹt. Huỳnh : là con Đom đóm.
            6. Thiên Giai : Giai là con đường. Thiên Giai : không phải là đương ở trên trời, mà là đường trong kinh thành, trong cung vua.
            7. Lương Như Thủy : là Mát như nước.
Dịch nghĩa :
                   Ánh sáng lung linh từ ngọn bạch lạp tỏa ra hòa với hơi thu làm cho tấm bình phong đẹp rực rỡ cũng nhuốm hơi lạnh lẽo, nàng phe phẩy chiếc quạt the để chụp bắt những con đom đóm đang lặp lòe bay lượn trong đêm. Đêm đang xuống trong những con đường của Kinh thành, hơi thu mát lạnh như nước trong đêm thanh vắng lặng, nàng ngữa nhìn sao trời để tìm ngắm hai sao Chức Nữ và Ngưu Lang.

Diễn nôm :
                       Lung linh nến trắng bình phong lạnh,
                       Quạt lụa vờn theo đóm lượn thu.
                       Lấp lánh sao trời trong như nước,
                       Nằm xem sao Chức gặp sao Ngưu .
       Lục bát :
                       Bình phong thu lạnh se se,
                       Quạt là nến trắng lặp lòe đóm bay
                       Trời thu như nước mát thay,
                       Ngưu Lang Chức Nữ đêm nay tương phùng !
                                                                      Đỗ Chiêu Đức.

Đêm thu với khí trời trong mát, với đom đóm bay lượn lặp lòe, rồi nằm mà ngắm sao Ngưu Lang Chức Nữ.... Rất bình dị và rất nên thơ ! . Có ai ngờ được đây lại là một bài thơ Cung Oán !... Này nhé

... Ngọn bạch lạp đặt trên giá bằng bạc, bình phong có tranh họa rực rỡ, rõ ràng là cuộc sống của nhà quyền quý vương hầu, ta càng xác định hơn với từ Thiên Giai : là đường trong Kinh thành , trong Cung Vua, và ai mới rảnh rổi mà nằm ngắm sao trời ?. Chỉ có những nàng cung nữ nhàn nhã, tội nghiệp trong lãnh cung mới rảnh rổi như thế mà thôi, và... một điểm tâm lý rất quan trọng nữa là, chỉ có những nàng cung nữ với tình xuân phơi phới, với nhựa sống tràn trề, mà phải giam mình trong chốn lãnh cung cô thân chiếc bóng, mới hâm mộ và ước ao được như Ngưu Lang Chức Nữ, mặc dù mỗi năm chỉ hội ngộ có một lần. Một lần, có còn hơn không !. Một số cung nhân may mắn... suốt đời mới gặp được vua một lần ! Lắm cô suôt cả cuộc đời, hết cả thanh xuân, cũng chưa được nhà vua một lần triều kiến... So với Ngưu Lang Chức Nữ thì còn đắng cay chua xót hơn nhiều ! Nên chi, mới ngưỡng mộ và ước ao được như Ả Chức và Chàng Ngưu, chớ còn đối với cuộc sống bình thường, thì có ai lại hâm mộ chuyện tình của Ngưu Lang Chức Nữ bao giờ ? !
Phải tinh ý lắm, ta mới cảm nhận được cái " Oán " trong bài thơ nầy, vì nó quá nhẹ nhàng và bình dị. Phải chăng cái oán đeo đẳng miên man lâu dần nên đã hòa vào cuộc sống và được chấp nhận như một sự tự nhiên tội nghiệp ! Không như nàng cung nữ của Ôn Như Hầu :

..... Bực mình muốn đạp tiêu phòng mà ra !... Khi...

Cái oán đã lên đến cực điểm và trở thành bạo động !

THIÊN TÂN KIỀU XUÂN VỌNG

天津橋春望

UNG ĐÀO 雍陶（805—？）, tự là Quốc Quân, người đất Bì Đô, đậu Tiến Sĩ năm Đại Hòa. Ông từng giữ các chức vụ Thị Ngự Sử, Quốc Tử Mao Thi Bác Sĩ, Giản Châu Thứ Sử... Ông là bạn thơ của Trương Tịch, Vương Kiến, Giả Đảo ... thuộc phái Giang Hồ Quái Đản. Sống dưới đời Vãn Đường khi vận nước đã suy vi, xã hội ngày một xuống dốc, khi đi dạo đến bên cầu Thiên Tân, nhìn thấy cảnh hoang tàn đổ nát của cung điện ngày xưa, xúc cảnh sanh tình, nên ông đã rất cảm khái mà làm bài thơ tứ tuyệt nầy.

天津橋春望 THIÊN TÂN KIỀU XUÂN VỌNG

津橋春水浸紅霞， Tân kiều xuân thuỷ tẩm hồng hà,

煙柳風絲拂岸斜。 Yên liễu phong ty phất ngạn tà.

翠輦不來金殿閉， Thuý liễn bất lai kim điện bế,

宮鶯銜出上陽花。 Cung oanh hàm xuất Thượng Dương hoa.
雍陶 Ung Đào

CHÚ THÍCH :

THIÊN TÂN KIỀU 天津橋 : Cây cầu bắt ngang dòng Lạc Thuỷ từ đời Tuỳ Dương Đế, ở phía nam của thành Lạc Dương, kinh đô trước đây của nhà Đường, thường được gọi là Đông Đô.

TẨM : là Ngâm Nước, là Chìm trong nước.

HỒNG HÀ : là Ráng màu đỏ. Ở đây chỉ Ráng Chiều.

PHẤT 拂 : Có bộ Thủ là Tay bên trái. Có nghĩa là PHỦI, như Phất Trần là Phủi bụi, nghiã phát sinh là Phe Phẩy, Đung Đưa.

THUÝ LIỄN : là Xe của Vua đi lại trong cung do dê kéo.

HÀM : là Ngậm, ở đây nghĩa là THA.

THƯỢNG DƯƠNG CUNG 上陽宮 : Là một trong những hành cung lớn đời Đường, nằm ở tây nam thành Lạc Dương, do Đường Cao Tôn Lý Trị xây dựng vào năm Càn Phong thứ 2 ( 667 ) . Lúc bấy giờ Lạc Dương là Đông Đô, vua ngự và nghe việc triều chính ở đây. Năm 705, khi bị Đường Trung Tôn ép phải thoái vị, Võ Tắc Thiên cũng ở cung này cho đến chết. Đường Huyền Tôn cũng từng làm yến tiệc lớn ở trong cung nầy. Nhưng sau loạn An Lộc Sơn ( 755-763 ), Thượng Dương Cung bị tàn phá nghiêm trọng, về sau dần dà hoang phế, đến đời Đường Đức Tôn thì bỏ phế hẵn. UNG ĐÀO sanh năm 805, nên khi đi dạo đến đây thì Thượng Dương Cung đã bị bỏ phế lâu rồi !

NGHĨA BÀI THƠ :

NGẮM VẺ XUÂN TRÊN CẦU THIÊN TÂN

Khi ta lên cầu Thiên Tân để ngắm vẻ xuân thì thấy ráng chiều đỏ thắm như in ở dưới nước. Tơ liễu như mây như khói theo gió đung đưa bên bờ sông trong ánh nắng chiều. ( Thiên nhiên của mùa xuân thì vẫn đẹp như thuở nào ) Nhưng... xe của Vua đã không còn ngự đến nữa, và điện vàng thì đóng kín im ỉm, những con chim oanh cũng bỏ cung mà tha cả những cánh hoa của Thượng Dương Cung bay ra ngoài !

Thật cảm khái ! Mùa xuân thì cảnh vật mỗi năm vẫn thế, nhưng thời thịnh trị phồn vinh của nhà Đường thì một đi không trở lại ! Đọc bài nầy, làm ta lại nhớ đến những bài trước :

Đình thọ bất tri nhân khứ tận,

Xuân lai hoàn phát cựu thời hoa !

( Cây cỏ biết đâu người đi hết,

Xuân về lại trổ những hoa xưa ! )

và ...

Cựu thời Vương Tạ đường tiền yến,

Phi nhập tầm thường bách tính gia !

( Trên rường Vương Tạ én ngày xưa,

Đã bay hết cả vào nhà dân gian ! ).

Chẳng những chim én, mà chim oanh cũng đã bỏ đi rồi, lại còn tha cả những đóa hoa của cung Thượng Dương ra ngoài nữa chớ !

Một điều thật thú vị là ....

Bài thơ nầy thường " bị " hiểu lầm là một bài thơ CUNG OÁN với cách giải thích như sau :

Cảnh xuân đẹp bên cầu Thiên Tân với ráng chiều đỏ thắm, với liễu rũ như tơ ở hai bên bờ, làm cho nàng cung nữ chợt động tình xuân, nhưng xe vua không tới và điện vàng thì luôn khóa kín, khiến nàng càng tủi phận mình hơn khi thấy chim oanh tha một cánh hoa ra khỏi Thượng Dương Cung. Hoa còn được chim tha ra ngoài chớ thân phận của mình biết ngày nào mới được giải thoát cho đây ?!

Quả là một sự hiểu lầm đầy thi vị !!!...